با بررسی آمار فروش خودروهای برقی متوجه میشویم همهچیز براساس برنامه و پیشبینی خودروسازان پیش نرفته است. تبلیغات برای خودروهای برقی بیشاز حد تصور بالا بود و خودروسازان هم از آن حمایت کردند؛ درحالی که در پشت پرده این غوغا، شرکتهای خودروسازی هستند که برای تطبیق خود با هزینه بالای ساخت خودروهای برقی و باتریهایشان دستوپا میزدند. تنها چند هفته پیش، فورد تولید وانت F-150 لایتنینگ را بهطور موقت متوقف کرد و گفت که تمرکز خود را روی نسخه هیبرید میگذارد.
جنرالموتورز هم تعویق تولید چند وانت برقیاش تا سال آینده را رسمی کرد. حتی برندی تازهکار چون لوسید که در سالهای اخیر موفق شد نامی خوش برای خود دستوپا کند هم اعلام کرد درآمدی کمتر از انتظار داشته و برخی محصولاتش در کارخانه و منتظر خریدار نشستهاند. حال با فزونی سازندگان در این بخش از صنعتخودرو، خریداران گزینههای متفاوتی پیش روی خود دارند.
خودروسازان و تحلیلگران بسیاری انتظار داشتند با افزایش تنوع بازار، یک نقطه عطف برای این صنعت ایجاد شده و مشتریان بیشتری بهسوی محصولات برقی جذب شوند؛ اما با بهواقعیت پیوستن این رویداد، خلاف آن ثابت شد.
ذخیره خودروهای برقی نمایندگیها در حال پر شدن است و زمان فروش هر دستگاه هم طولانیتر از قبل و تخفیف فروش دائمی شده؛ با این همه برخی خودروسازان معتقدند این شرایط برای یک خودرو تازه قابل پیشبینی بوده است.
چهره ضد خودرویی از برقیها
مالک نمایندگی خودرویی در واشنگتن در مصاحبه با رسانه اینسایدر گفته بود که استراتژی صنعت همیشه ساختن و بعد پیدا کردن مشتری بوده است؛ اما واقعیت خلاف انتظارات است.
این فروشنده که محصولات جنرالموتورز، فورد، فولکسواگن، GMC و هیوندای را بهفروش میرساند، تاکید کرده که خودروهای برقی دیرفروشترین محصولات سبد او هستند. بازار تازه این خودروها با وجود سهم پایینی که در فروش شرکتهای مشهور دارد، همچنان در حال افزایش با نرخ تصاعدی است.
درست است که خودروهای برقی تا چند سال گذشته کمتر از یک درصد بازار را بهخود اختصاص داده بودند، اما بهلطف تلاشهای بیوقفه و عظیم حکومتی و شرکتی بهحدی از موفقیت رسیدهاند که تنها در ماه سپتامبر در ایالاتمتحده نزدیک به ۳۰۰ هزار دستگاه از آنها بهفروش رسیده است. بنابر گزارش «JD پاور» سهم خودروهای برقی از صنعتخودرو به ۹ درصد افزایش یافته است.
هرچند که رشد این محصولات همچنان تداوم دارد، اما نرخ صعود آن کاهش یافته است. این رخداد سبب طرح این مساله میشود که آیا خودروسازان کمی زودتر از آنچه که باید بهخودروهای برقی روی آوردند؟ آیا زمان مناسب برای تغییر سوخت صنعت فرا رسیده بود؟
مدیرعامل یک گروه نمایندگی فروشنده خودروهای آمریکایی (کمرون جانسون) میگوید: «این خبر لزوما هم بد نیست؛ تنها بیشانگاری آنها را نشان میدهد. مشتری و فروشنده عملا گفتهاند «امکان دارد کمی شیر آب را ببندید تا ورودی کمتری داشته باشیم؟»؛ چراکه سرعت ورودشان زیاد است. نمیتوانیم صندلی همه خودروها را پر کنیم.»
موجی شبیه به حباب
با ورود مدلهای برقی تازه، موج بزرگی از تغییر وارد صنعت شده است که قیمت نهایی را برای مشتری معمولی با سرمایه معمولی بالا میبرد. روی آوردن بهروشهایی چون تخفیف و استفاده از برنامههای دولت فدرال، کاهش قیمت متوسط خودروهای برقی بهزیر ۵۰ هزار دلار را در پی داشته است؛ رقمی که سال گذشته برابر با ۶۵ هزار دلار اندازهگیری شده بود.
توجه به این مساله ضروری است که پرداخت ۵۰ هزار دلار برای یک خودرو، آن هم بدون در نظر گرفتن سایر هزینههای جانبی آن، همچنان خرید این محصولات را برای بسیاری غیرقابل دسترس میکند؛ درنتیجه برخی شرکتها مانند فورد روی خودروهایی که بهسختی سودآور هستند هم تخفیف گذاشتهاند.
در بازار مدلهای لوکس اما داستان متفاوت است و قیمت نهایی نسخه درونسوز و برقی بهیکدیگر نزدیک شده است؛ درحالی که متوسط اختلاف قیمت خودروهای درونسوز و برقی پایینرده چیزی بیش از هزار دلار است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که خودروهای برقی و حتی هیبرید فعلا تناسب بیشتری با بازار خودروهای لوکس دارند و برای رسیدن بهبازار خودروهای بهصرفه هنوز بهچند سالی زمان نیاز دارند.
مجموعه JD پاور همچنان رشد این محصولات را تصاعدی میبیند؛ اما نرخ این رشد بهفاکتورهای خارجی چون بهبود وضعیت شارژ، افزایش زیرساخت شارژ و نزدیکی مدلهای برقی بهنمونههای بنزینی با عملکرد بهتر و قیمت کمتر بستگی دارد. حال تقابل هم در این بازار متلاطم بیشتر بهچشم میآید. درحالی که برخی نمایندگیها در فروش خودرویی چون موستانگ مک-ای بهمشکل برخوردهاند و نمیتوانند مشتری را بهپرداخت هزینه گزاف آن تشویق کنند، تسلا قیمت مدلهایش را کاهش داده و کار فورد را بیش از پیش دشوار میکند.
برخی نمایندگیداران معتقدند تغییر پیشرانههای درونسوز بهبرقی درحال رخ دادن است؛ اما هنوز تا تکمیل این فرآیند فاصله داریم؛ چراکه صنعت در جذاب و کاربردی نشان دادن خودروهای برقی کاملا موفق نبوده است. «مارتین فرنچ»، یکی از این مالکان نمایندگی خودرو میگوید: «آینده مشخصا برقی خواهد بود؛ اما برای تحقق این امر باید تا سال ۲۰۳۰ منتظر بمانیم.»