یک‌سوم قرن همراه صنعت خودرو بودن، نیاز به‌پشتکار و تلاشی شبانه‌روزی دارد. درحالی که بیشترین تحولات صنعت‌خودرو در دو دهه گذشته رقم خورده است، می‌طلبد که کارخانه‌های فعال در این حوزه خود را به‌روز نگه دارند و همگام با همتایان جهانی خود گام بردارند. این همه در کارخانه دانش‌بنیان پژوهش صنعت مدرن به‌همت تلاش مضاعف مدیریت اجرایی و پرسنلی کارآزموده اتفاق افتاده است.
علی چنگی، مدیرعامل شرکت پژوهش صنعت مدرن در گفت‌وگو با «دنیای خودرو» درباره راه دشوار رسیدن به قله تولیدکننده برتر بودن در سی و اندی سال فعالیت این بنگاه صنعتی می‌گوید: «مدرن‌صنعت در سال ۱۳۶۹ به‌صورت رسمی ثبت شده و در سال‌های پیش از آن به‌صورت کارگاهی در خدمت صنعت خودرو و بازار لوازم‌یدکی بوده است.»
وی افزود: «نخستین خط تولید روشنایی خودرو در این شرکت در سال ۱۳۷۳ به بهره‌برداری رسید و تا به امروز به فعالیت خود ادامه داده است.»
تامین۸۰ درصد قطعات ایران‌خودرو در بخش روشنایی خودرو
چنگی اظهار داشت: «با افتخار اعلام می‌کنم که برای خودروهایی با عمق داخلی‌سازی ۵۰ درصد برنامه تولید داریم. اکثر محصولات خودروسازان در کشور از آینه و چراغ مدرن استفاده می‌کنند و ۸۰ درصد تجهیزات روشنایی و آینه محصولات ایران‌خودرو را ما تامین می‌کنیم و در بخش افترمارکت نیز سهم ۹۰ درصدی از این قطعات در خدمات پس از فروش ایران‌خودرو (ایساکو) و همچنین سهم قابل قبولی در بازار لوازم‌یدکی داریم. همچنین نیم‌نگاهی هم به‌صادرات داریم.»
وی افزود: «نتیجه نزدیک به ۵۰ سال فعالیت تجاری کارگاهی و شرکتی به‌استخدام ۱۵۰۰ نفر کارگر به‌صورت مستقیم و به‌کارگیری نزدیک به ۴۵۰۰ نفر به‌صورت غیرمستقیم منتهی شده است و با روزانه ۱۲ ساعت کار، پاسخگوی نیاز متقاضیان محصولات هستیم.»
مدیرعامل شرکت مدرن‌صنعت در پاسخ به این‌که چطور این قطعه را در صنعت‌خودرو برای تولید انتخاب کردید؟ گفت: «تولید تجهیزات روشنایی خودرو ابعاد پیچیده و پنهانی دارد و در زمان آغاز فعالیت، انتظار آن را نداشتیم که دچار تغییر و تحولات تکنــــــولوژیکی بسیاری باشیم. زیرا در اکثر قطعات خودرو این تحولات محدود بوده و قالب آن تغییرات چشمگیری نداشته است.
به‌طور مثال، در قطعه پیستون شاید آلیاژ آن تغییراتی پیدا کرده باشد، اما همچنان همان کارآیی را دارد. اما در آینه و روشنایی خودرو به‌صورت کلی تحولات تکنولوژی زیادی به‌وجود آمده و چند نسل این تکنولوژی ارتقا پیدا کرده است. این به‌روز ماندن سبب شده است عمر سازمانی ما به‌بیش از ۳۰ سال برسد و در صحنه باقی بمانیم و سهم بازار خود را افزایش دهیم.»
وی ادامه داد: «در گذشته، خودروها چراغ‌های ساده‌تری داشتند و عمدتا با یک عدد به‌اصطلاح بلوری یا دو چراغ دایره‌ای، روشنایی لازم برای رانندگان تامین می‌شد؛ از پیکان گرفته تا تویوتا و بسیاری از خودروهای آمریکایی از همین سبک تکنولوژی تبعیت می‌کردند.
اما درحال حاضر اگر یک محصول چراغ منحصربه‌فرد خود را نداشته باشد، قطعا با شکست مواجه می‌شود. این امر سبب شده است برای پاسخگویی به‌نیاز تولید، ما در کارخانه هفت خط رنگ طراحی کنیم تا با به‌کارگیری هفت تکنولوژی متفاوت تولید را ادامه دهیم و این کار را سخت کرده و البته رمز ماندگاری ما در این سخت شدن‌ها بوده است. زیرا مجبور بودیم برای ماندگاری همواره به‌روز باشیم. اگر می‌خواستیم قانع باشیم و روی استایل شیشه یا فلز تمرکز کنیم، در میانه راه حذف می‌شدیم. به جرأت می‌توان گفت مواد پلیمری شناخته‌شده‌ای نیست که در صنعت‌خودرو و صنعت روشنایی استفاده نشده باشد.»
چنگی در این خصوص توضیح داد: «بیش از ۱۵ نوع مواد پلیمری و انواع چسب‌ها فقط در چراغ به‌عنوان پوشش‌های خاص استفاده می‌شود که ظاهرا هیچ تفاوتی در ظاهر از نظر مخاطب ندارند. این امر نشان از پیچیدگی تکنولوژی در صنعت روشنایی خودرو دارد.»
تغییرات تکنولوژی در صنعت روشنایی خودرو
مدیرعامل شرکت مدرن‌صنعت درباره تغییرات تکنولوژی در صنعت روشنایی خودرو گفت: «درحال حاضر چراغ خودرو یک سیستم هوشمند و دارای قطعات های‌تک است که فرمان میزان پرتاب نور، سطح روشنایی و حتی جهت نور را به‌صورت خودکار تعیین و صادر می‌کند و در این زمینه نیز توانسته‌ایم نیاز خودروسازان را تامین کنیم.»
وی درخصوص شرایط رقابت در بازار نیز گفت: «از نظر من رقیب داشتن خوب است و نمی‌گذارد سیستم درجا بزند یا دچار توهم و غرور شود. اما متاسفانه در ایران روحیه رقابت وجود ندارد و بیشتر رفتار فعالان اقتصادی به انتقام‌جویی شبیه شده است. این درحالی است که رقابت باید به‌سازندگی و رشد یک سازمان ختم شود؛ اما تمرکز شرکت‌های بزرگ بر این است که رقبای کوچک در بازار حضور نداشته باشند یا حذف شوند.»
چنگی در ادامه به‌سهم بازار شرکت‌های تولیدکننده داخلی لوازم‌یدکی اشاره کرد و گفت: «سهم بازار این شرکت از بازار لوازم‌یدکی نزدیک ۹۰ درصد است. خوشبختانه شرکت‌های تولیدکننده در این حوزه، موفق عمل کردند و قطعات خارجی حتی وقتی از مسیر قاچاق وارد می‌شوند، به‌دلیل اختلاف قیمت و کیفیت ساخت امکان رقابت در بازار را ندارند.»
وی تصریح کرد: «شرکت‌های خودروسازی داخلی برخلاف خودروسازان بزرگ جهانی، سیاست خرید از یک کارخانه تولیدکننده قطعات را در دستور کار ندارند و این امر سبب می‌شود هزینه‌های موازی در کارخانه‌های قطعه‌سازی برای تولید یک محصول انجام شود؛ درحالی که اصل تولید، رساندن به‌حداکثر تیراژ در یک کارخانه تولیدی است. اما خودروسازان با این سیاست می‌خواهند میزان سهم بدهی خود را افزایش دهند و درمقابل، عدم اطمینان به‌شرایط پرداخت و دیگر مسائل مالی، قطعه‌سازان را موظف می‌کند ابتدا به‌فکر بقای سازمان خود باشند تا تامین قطعات خطوط تولید خودروسازان. به‌همین دلیل، در مواردی که خودروساز قطعه‌ای را از چند منبع تهیه می‌کند، بیشتر با مشکل تامین روبه‌رو می‌شود.»
ارسال بیش از ۳.۵ میلیون قطعه به صنعت و بازار خودرو در سال
چنگی درخصوص میزان تولید مدرن‌صنعت در سال گفت: «طبق برنامه تولید کارشناسان خطوط تولید مجموعه، سالانه بیش از ۳.۵ میلیون قطعه به‌بازار و صنعت‌خودرو ارسال می‌کنیم که این عدد، نشان‌دهنده سهم بزرگ کارخانه مدرن در تولید خودرو کشور است.»
وی با گلایه از برخی قوانین بازدارنده برای فعالان صنعتی گفت: «قوانین کار در کشور به‌نوعی تنظیم شده است که نه به‌منافع کارگران توجه دارد، نه برای کارفرما شرایطی را ایجاد می‌کند که تمایل به‌توسعه کار خود داشته باشد. اصول اولیه جذب نیرو در سطح جهانی حکم می‌کند نیرویی را که شما به‌عنوان کارفرما نمی‌توانید برای ادامه یا توقف همکاری‌اش تصمیم بگیرید، اساسا وارد سازمان خود نکنید. نگرانی کارفرمایان در این خصوص سبب ایجاد موانع بسیاری بر سر راه تولید می‌شود. نیروهای تحمیلی به‌شرکت‌ها از دیگر مصائبی است که قانون کار در این خصوص دست کارفرما را عمدا بسته نگه داشته تا بتواند سطح آمار اشتغال را حفظ کند. البته ما نیروی کاری خوبی داریم و این مشکل در مدرن‌صنعت وجود ندارد؛ اما معتقدم نیروی کار در کشور ما بهره‌وری پایینی دارد و به‌همین دلیل مزایای کمتری نسبت به نرخ رفاه دریافت می‌کند.»
۱۵۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی در سال
مدیرعامل شرکت مدرن‌صنعت با بیان این‌که ضرورت امروز کشور پرداختن به‌بحث تولید است، اظهار داشت: «تولید می‌تواند ارز مورد نیاز کشور را تامین کند. صرفه‌جویی ارزی نیز با تولید محقق می‌شود. اگر این صنعت ایراداتی دارد، باید بعد از ۵۰ سال فعالیت متوقف یا اصلاح شود.»
وی با اعلام این‌که شرکت مدرن‌صنعت سالانه ۱۵۰ میلیون‌دلار صرفه‌جویی ارزی داشته که رقم قابل توجهی است، تصریح کرد: «در گذشته واردات آزاد بود و درحال حاضر نیز واردات چراغ خودرو آزاد است؛ اما هیچ تاجری سرمایه خود را به‌خطر نمی‌اندازد تا به‌یک رقابت از پیش شکست‌خورده وارد شود. در این حوزه همه کارخانه‌ها خوب عمل کرده و همکاران به‌گونه‌ای رفتار کرده‌اند که مصرف‌کننده با اطمینان خاطر قطعه ایرانی تهیه می‌کند. مردم نیز قدر زحمات شبکه قطعه‌سازی در کشور را می‌دانند و افرادی هم که گلایه می‌کنند، متوقع رقابت با خودروسازان جهانی هستند که در فضای آزاد غیرتحریمی با بهترین امکانات فعالیت می‌کنند.»
چنگی تاکید کرد: «در فرهنگ ایرانی، بازار کلمه مقدسی است؛ بازار به‌معنای صحیح و علمی کلمه، ناموس اقتصادی ماست و متاسفانه ناموس اقتصادی کشور در اختیار تجار خارجی گذاشته می‌شود. این درحالی است که صنعت‌خودرو ایران بیش از ۵۰ سال سابقه فعالیت دارد؛ درحالی‌که برخی شرکت‌های خودروساز چینی که مجوز آزمایش محصولات خود را در سطح یک کشور گرفته‌اند، یک سال و شش ماه هم عمر و سابقه کار ندارند. اما با یک عملکرد اشتباه، هویت و ریشه اقتصادی کشور در اختیار خارجی‌ها قرار می‌گیرد.»
ضرورت فعال‌سازی ظرفیت تولید ۲ میلیون دستگاهی
چنگی در ادامه بیان کرد: «صنعت‌خودرو ما برای تامین نیاز بازار داخلی، ظرفیت تولید بیش از ۲ میلیون‌دستگاه خودرو را ایجاد کرده است که فعال‌سازی این ظرفیت سبب می‌شود ضرورت واردات خودرو صفرکیلومتر به‌کشور منتفی شود؛ اما مسئولان به‌جای این کار، دنبال واردات خودرو دست‌دوم هستند که در شأن ایران و ایرانی نیست. آیا ژاپن، اسپانیا، ایتالیا و کانادا هم خیابان‌های خود را به‌گورستان خودروهای کهنه بدل کردند؟! غیر از چند کشور عقب نگه‌داشته شده مانند افغانستان و آذربایجان و گرجستان، کدام کشور حاضر است خودروهای مستهلک کشور دیگری را بپذیرد.»
وی اضافه کرد: «خودروساز ایرانی محصولات خود را حدود ۶ هزار یورو به‌بازار عرضه می‌کند؛ درحالی که کف قیمت وارداتی‌ها ۱۰ هزار دلار تعیین شده است و حتی در هند که ضعیف‌ترین کارخانه‌های خودروسازی دنیا را دارد، خودرو ۱۸۰۰ سی‌سی را نمی‌توانید با این کارآمدی و این قیمت خریداری کنید. این شرایط بوی خوبی نمی‌دهد. از این جهت، نگران صنعت‌خودرو هستیم و این نگرانی درخصوص یک کارخانه تولیدکننده نیست؛ بلکه منافع ملی ما در اینجا به‌خطر افتاده است.»
مدیرعامل شرکت مدرن‌صنعت تصریح کرد: «مهم‌ترین موضوعی که از چشم مردم پنهان نگه داشته شده، موضوع تحریم صنعت حمل‌ونقل کشور است؛ این نشان می‌دهد که غرب برای ما خواب آشفته‌ای دیده است. زمانی که حمل‌ونقل کشور را به مخاطره می‌اندازند، بسیاری از ظرفیت‌ها تبدیل به‌هیچ می‌شوند. ناوگان هوایی ایران در ۴۰ سال گذشته چند فروند هواپیما خریداری کرده است؟ از دهه ۷۰ میلادی تا به امروز جمعیت کشور سه‌برابر شده است. آیا در این سطح، خودرو تجاری به حمل‌ونقل اضافه شده است؟ این نشان می‌دهد برخی افراد بدون آگاهی، عواقب فاجعه‌باری را برای جامعه رقم می‌زنند.»
قیمت‌گذاری خودرو به‌موازات واردات آزاد شود
این فعال صنعت قطعه‌سازی با اشاره به این‌که صنعت‌خودرو از بیماری مزمن قیمت‌گذاری دستوری رنج می‌برد، گفت: «درس اول اقتصاد، عرضه و تقاضاست. اما متاسفانه هر شخصی سکان امور را در دست گرفته، فشارهای غیر مرتبطی به این حوزه وارد کرده و اگر قرار است واردات خودرو آزاد باشد، قیمت‌گذاری خودرو هم باید به خودروسازان سپرده شود و این خواسته عجیب و غریبی نیست. اگر فضای بازار خودرو رقابتی شود، به‌نفع همه است؛ حتی اگر خودروسازان نتوانند رقابت کنند و حذف شوند، قطعا فعالانی هستند که بتوانند سکان کار را در دست بگیرند و امکانات بهتری را که در شأن شهروندان کشور است، ارائه دهند.»
وی تصریح کرد: «واردات خودرو آزاد شد، اما خبری از لکسوس و بنز نیست؛ حتی کیا و تویوتا هم در بازار دیده نشدند.»
چنگی افزود: «چین کشور پدیده‌ها است؛ اما فعالان واردات فعلا به خودروسازانی چسبیده‌اند که بقای آن‌ها در گرو فروش محصولاتشان در بازارهای آزمایشی است؛ دو سال دیگر که این خودروها مستهلک می‌شوند و به لوازم یدکی نیاز دارند، متوجه خواهیم شد با چه فاجعه‌ای روبه‌رو هستیم. مثل خاطره واردات کامیون‌های هوو که هنوز در ذهن جامعه وجود دارد.»
مهم‌ترین ویژگی شرکت مدرن‌صنعت
چنگی در پایان، مهم‌ترین ویژگی شرکت مدرن‌صنعت را اینطور بیان کرد: «ما با توجه به‌تحریم‌ها سعی کردیم توان ضربه‌پذیری خود را بالا ببریم و کاری کنیم که ضربات چندان اثر مستقیمی بر ما نداشته باشند.»
وی افزود: «شرکت دو واحد موادسازی دارد و یک واحد دستگاه‌سازی و به‌شکر خدا در داخلی‌سازی موفق بوده‌ایم. زیرا پرسنل ما تکنولوژی ساخت قطعات را به‌طور کامل در داخل شرکت ایجاد کردند و توانستیم به‌شرکت دانش‌بنیان نوع یک ارتقا پیدا کنیم. بر این اساس، تمام تجهیزات خطوط رنگ دستگاه‌های تحت خلأ و پی‌یر در داخل شرکت ساخته می‌شود. حتی در حوزه طراحی محصول جدید برای دو خودروساز بزرگ پیشنهادهایی داریم و تنها شرکتی هستیم که در صنعت روشنایی توانایی تامین کل قطعات مصرفی خط تولید خودروسازان را داریم.»
