اروپاییها خودروسازان را مجبور میکنند از دکمههای فیزیکی نیز استفاده کنند. تکثیر نمایشگرها در خودروهای امروزی بهامری عادی تبدیل شده است. درحالی که بسیاری از این فناوری جدید و سبک تازه استقبال کردهاند، بسیاری هم تجربه لمس دکمههای فیزیکی را بهلمس نمایشگرها و گشتوگذار درون منوی آنها ترجیح میدهند. البته استفاده از نمایشگرها تا حدی فزونی گرفته که سبب ورود «یورو انکپ» به این زمینه شده است.
براساس قوانین تازه این سازمان بلژیکی، اگر خودروسازی میخواهد حداکثر ستارههای ایمنی را دریافت کند، باید از تعدادی دکمه فیزیکی هم استفاده کند. قانون تازه این مجموعه از سال ۲۰۲۶ وارد عمل خواهد شد و نمره ایمنی خودروهایی را که از کنترلهای سنتی دوری میکنند، کاهش خواهد داد.
«برنامه وارسی خودروهای جدید اروپا» که با نام یورو انکپ شناخته میشود، قصد دارد در خودروهایی که برای عملکردهای «چراغ راهنما، چراغ خطر، بوق، برفپاکنها و تماس اضطراری» فاقد دستگیره، دکمه یا نشانگر فیزیکی هستند، نمره ایمنی پایینتری در نظر بگیرد. مورد آخر که با نام «ای-کال» هم شناخته میشود، چندین سال پیش در اتحادیه اروپا اجباری شد. با استفاده از این ویژگی و درصورت رخداد حادثهای چون تصادف، خودرو بهصورت خودکار با شماره اضطراری تماس میگیرد.
اصالت یا ایمنی؟
خوشبختانه برخلاف برخی خودروسازان چینی و تسلا، هنوز شرکتهایی وجود دارند که دکمههای فیزیکی را بهطور کامل کنار نگذاشتهاند. برای نمونه هیوندای از کنترلهای فیزیکی بیشتری در محصولاتش استفاده میکند؛ تویوتا از کنترلهای فیزیکی استقبال میکند و اشکودا راهی برای ترکیب بینقص سیستمهای دیجیتال با دکمههای فیزیکی پیدا کرده است.
ساز و کار این برند آلمانی به این صورت است که سه دکمه چرخان را در میانه کنسول مرکزی قرار داده است که هر یک بهیک نمایشگر مجهز هستند و کاربر بهدلخواه خود میتواند از آن نمایشگر برای تنظیمات متفاوت خودرو استفاده کند.
مدیر توسعه استراتژیهای یورو انکپ «متیو اَوِری»، درباره جریمه شرکتهایی که راننده را بهاستفاده انحصاری از نمایشگرها مجبور میکنند، میگوید: «با حرکت تقریبا تمام خودروسازان از دکمهها بهنمایشگرهای مرکزی، بیشاستفاده از این فناوری در صنعت بهیک مشکل بزرگ تبدیل شده است و راننده را مجبور میکنند چشم خود را از مسیر برداشته و بهاین ترتیب ریسک ایجاد سانحه بالا میرود. تستهای تازه یورو انکپ از سال ۲۰۲۶ خودروسازان را بهسمت استفاده از کنترلهای فیزیکی برای تنظیمات ساده و پایه خودرو سوق میدهد تا از این طریق بتواند زمانی را که راننده از جاده چشم برمیدارد، بهحداقل برساند و امنیت رانندگی را افزایش دهد.»
اَوِری از آنجا به ایمنی راننده اشاره میکند که در نمایشگرهای تازه، برای انجام اعمال ساده هم راننده مجبور میشود درون زیرشاخههای مختلف منوی اصلی گردش کند تا تنظیمات دلخواهش را پیدا کند. این درحالی است که استفاده دکمهها و کنترلهایی فیزیکی شمایلی آشنا برای همه دارند و همیشه دردسترس کاربر هستند.
الزام یا هدایت به مسیر صحیح
هرچند خبر این سیستم امتیازدهی ایمنی مثبت تلقی میشود، اما نمیتوان از این نکته غافل ماند که یورو انکپ نمیتواند خودروسازان را بهپیروی از سیستم خود اجبار کند. اجرای این تصمیم در قالب یک قانون رسمی درون کشورها به اتحادیه اروپا بستگی دارد.
از آنجا که بیشتر خودروسازان بهویژه اروپاییها برای دستیابی بهپنج ستاره ایمنی تلاش میکنند، کمتر خودروسازی مایل به از دست دادن این امتیاز خواهد بود. مشخصا فهرست دکمههای فیزیکی لازم در هر خودرو تا سال ۲۰۲۶ افزایش خواهد یافت.
تصمیم نهایی خودروسازان احتمالا جالبتوجه خواهد شد؛ چراکه خبری از این نحوه امتیازدهی ایمنی در موسسات ایمنی آسیا و آمریکا نیست؛ همین تفاوت میتواند منجر به تولید دو نسخه کابین برای خودروهایی شود که در دو بازار متفاوت بهفروش میرسند. البته انجام این کار برای کسبوکار هیچ شرکتی ایدهآل و معقول نیست؛ بنابراین تا حدودی انتظار میرود مردم سایر قارهها هم از بهبودهای یورو انکپ سود ببرند.
ایدههایی که مدهای چندساله خواهند بود
مدیرعامل برند آلمانی بامو «اولیور زیپس» در جریان نمایشگاه CES 2023 و در یک مصاحبه با نشریه «اتوموتیو نیوز» اروپا اعلام کرد اطمینان دارد استفاده از نمایشگرهای بزرگ نهایتا تا یک یا دو دهه آینده غیرقانونی خواهد بود. «تا ۱۰ سال دیگر خبری از آنها نیست و قانونگذاری اجازه استفاده از آن را نمیدهد. بهنظر من اشتباه است که راننده برای استفاده از ویژگیهای خودرو خود پایین را نگاه کند.» البته تبدیل شدن پیشنهاد اجباری یورو انکپ بهیک قانون در اتحادیه اروپا هنوز راه زیادی در پیش دارد.