مالیات خودروهای لوکس ازجمله درآمدهای جدیدی است که در سال‌های اخیر دولت برای تامین کسری بودجه کشور آن را به تصویب رسانده و به سرعت هم اجرایی شده است. طبق این قانون آن دسته از مالکان که صاحب خودروهای لوکس هستند، باید درصدی از ارزش خودرو خود را به‌عنوان مالیات خودروهای لوکس به دولت پرداخت کنند.
درپی افزایش مالیات بر خودروهای لوکس، نگرانی‌هایی برای مالکان این خودروها درخصوص حضور در بازار خودرو به وجود آمده است. این در حالی است که در شش‌ماهه امسال، بالغ‌بر ۵۱۲هزار و ۶۵۹ میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شده است که رشد ۴۹درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل را نشان می‌دهد.
در این زمینه، کامران ندری، کارشناس صنعت و اقتصاد و عضو هیات‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به عوامل کلیدی تاثیرگذار بر تصمیمات مالکان خودروهای لوکس درخصوص نگهداری یا فروش این اموال به «دنیای‌خودرو» گفت: «عوامل متعددی بر این تصمیم مالکان می‌تواند اثرگذار باشد؛ از افزایش هزینه‌های نگهداری و محدودیت در تقاضای بازار گرفته تا نوسانات قیمت و تاثیر بر تمایل به سرمایه‌گذاری. اما درهرحال بدون شک مالکان خودروهای میلیاردی به سطح درآمدی رسیده‌اند که نگران سهم مالیات دولت نباشند.»
وی افزود: «تحلیل دقیق وضعیت کنونی بازار خودرو ایران با توجه به شنیده شدن آهنگ جنگ در منطقه خاورمیانه نمی‌تواند برای مدت طولانی و از پیش تعیین‌شده باشد. اما با اثرگذاری دیپلماسی صلح و آتش‌بس میان طرف‌های درگیر روشن می‌شود که آیا بازار نسبت به این اتفاقات واکنش نشان می‌دهد یا مالکان خودروهای لوکس تصمیم به فروش و خروج از بازار خواهند گرفت.»
به نظر شما شرایط کنونی جنگ‌ها و تنش‌های سیاسی در منطقه خاورمیانه، چه تبعاتی برای صنعت خودرو ایران به وجود خواهد آورد؟
جنگ‌ها و ناآرامی‌ها در منطقه تاثیرات زیادی بر صنعت خودرو دارند. یکی از مهم‌ترین این تاثیرات، افزایش هزینه تولید مواد اولیه است. این صنعت به انرژی و مواداولیه وابسته است و افزایش قیمت نفت به دلیل تنش‌های جهانی، هزینه‌های تولید را بالا می‌برد.
چرا افزایش قیمت نفت بر صنعت خودرو ایران که خود یکی از کشورهای تولیدکنندگان بزرگ نفت است، تاثیر منفی دارد؟
هرچند ایران تولیدکننده نفت است، اما افزایش قیمت نفت باعث افزایش هزینه‌های واردات مواد اولیه و فناوری‌های لازم برای تولید خودرو می‌شود. این امر به نوسانات ارزی و کاهش ارزش پول ملی منجر می‌شود و درنتیجه، هزینه‌های تولید خودرو افزایش می‌یابد و قیمت نهایی برای مصرف‌کنندگان بالاتر می‌رود.
در مورد برنامه دولت برای افزایش مالیات بر خودروهای لوکس، نظرتان چیست؟ این اقدام چه تاثیری بر بازار خودرو خواهد داشت؟
افزایش مالیات بر خودروهای لوکس می‌تواند تاثیرات متعددی بر بازار داشته باشد. نخستین تاثیر، افزایش هزینه تمام‌شده محصولات برای مصرف‌کنندگان است که ممکن است منجر به کاهش مصرف آن‌ها شود. همچنین، این افزایش مالیات می‌تواند انگیزه‌ای برای کاهش مبادلات خودروهای لوکس و رکود در بازار آنان شود.
این اقدامات چه تاثیری بر شکاف طبقاتی در جامعه خواهد داشت؟
افزایش مالیات بر خودروهای لوکس، دسترسی همه اقشار را محدود می‌کند، اما در عوض ممکن است طبقات بالاتر جامعه که توانایی پرداخت مالیات‌های اضافی را دارند، همچنان به خرید این خودروها ادامه دهند. در نهایت، این موضوع می‌تواند همان‌طور که شاهد هستیم شکاف طبقاتی موجود در دسترسی به خودروهای لوکس را افزایش دهد.
آیا این سیاست می‌تواند به درآمد دولت کمک کند؟
بله. افزایش مالیات بر خودروهای لوکس می‌تواند به افزایش درآمد دولت کمک کند و وابستگی به درآمدهای نفتی را کاهش دهد. اما اگر مصرف این خودروها کاهش یابد، ممکن است درآمدهای مالیاتی نیز کاهش یابد.
درنهایت چه تحولاتی ممکن است در الگوهای خرید خودرو رخ دهد؟
با افزایش مالیات بر خودروهای لوکس، برخی مصرف‌کنندگان ممکن است به سمت خرید خودروهای نیمه‌لوکس یا داخلی سوق پیدا کنند. این تغییر رفتار می‌تواند بر بازار و روند فروش خودروها تاثیرگذار باشد و واردکنندگان خودروهای چینی و مونتاژی نیز ممکن است با مشکلات جدیدی در فروش محصولات و جذب متقاضیان خودروهای مونتاژی مواجه شوند.
با توجه به این‌که این خودروها به‌واسطه اعمال تحریم‌ها و ممنوعیت واردات خودرو از طبقه خودروهای باکیفیت به طبقه خودروهای لوکس ترفیع درجه یافتند، با افزایش مالیات بر این محصولات، چه عواملی ممکن است بر تصمیم مالکان خودروهای لوکس برای باقی ماندن در بازار تاثیر بگذارد؟
خروج مالکان خودروهای لوکس از بازار به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل می‌توانند بر رفتار و تصمیم‌گیری مالکان تاثیرگذار باشند و درنهایت تعیین کنند که آیا این افراد تمایل به فروش خودروهای خود و ترک بازار خودرو دارند یا خیر. اولین عامل، افزایش هزینه‌های نگهداری و مالیات است. با افزایش مالیات بر خودروهای لوکس، هزینه‌های مرتبط با نگهداری این خودروها ازجمله مالیات سالانه، هزینه‌های بیمه و تعمیر و نگهداری به‌شدت افزایش خواهد یافت. اگر این هزینه‌ها به سطحی برسد که مالکان احساس کنند نگهداری خودرو دیگر به‌صرفه نیست، ممکن است تصمیم به فروش بگیرند و به سمت خودروهای اقتصادی‌تر بروند.
آیا این افزایش مالیات تاثیری بر تعداد خریداران خودروهای لوکس خواهد داشت؟
افزایش مالیات می‌تواند بازار خریدوفروش خودروهای لوکس را محدودتر و رکود گسترده‌ای را در این بازار حاکم کند. بدین ترتیب، تقاضا برای این خودروها کاهش یابد و به دنبال آن، فروش این خودروها در بازار سخت‌تر می‌شود. در این شرایط، مالکان ممکن است با مشکلاتی در پیدا کردن خریداران روبه‌رو شوند که این وضعیت می‌تواند آن‌ها را به نگه داشتن خودروهای خود و عدم فروش سوق دهد.
بازار خودرو طی چند ماه گذشته از رونق افتاده است و برخی فعالان بازار خودرو بر این باورند که متقاضیان منتظر تحولات وعده داده‌شده ازسوی رئیس‌جمهور هستند. آیا نوسانات بازار خودرو نیز بر رونق دوباره بازار خودروهای لوکس تاثیرگذار است؟
حتما. اگر مالیات بر خودروهای لوکس افزایش یابد، بازار ممکن است به سمت خودروهای میان‌رده داخلی و اقتصادی متمایل شود. در این حالت، برخی مالکان ممکن است تصمیم بگیرند به‌جای نگهداری خودروهای لوکس و پرداخت هزینه‌های بالا، خودروهای خود را بفروشند و خودروهای مونتاژ داخل یا محصولاتی مانند تارا و شاهین بخرند. اما این خروج از بازار خودرو به معنای خروج کلی از بازار نیست؛ بلکه به معنای تغییر نوع خودروهایی است که این افراد خریداری می‌کنند.
چه تاثیری بر تمایل مالکان به سرمایه‌گذاری خواهد داشت؟
برخی مالکان خودروهای لوکس این خودروها را به‌عنوان سرمایه می‌بینند. با افزایش مالیات و کاهش ارزش احتمالی خودروهای لوکس در بازار، این افراد ممکن است تمایل خود را برای سرمایه‌گذاری در این بخش از دست بدهند. در این صورت، ممکن است تصمیم به فروش خودروها و عدم سرمایه‌گذاری مجدد در این حوزه بگیرند که می‌تواند به نوعی خروج از بازار خودرو تلقی شود.
