برخی ناهماهنگیها در عملکرد سازمان توسعه تجارت (زیرمجموعه وزارت صمت) مشکلاتی را برای قطعهسازان رقم زده است. این مشکلات عمدتا شامل محدودیتهای واردات ماشینآلات، زمان کوتاه تخصیص اعتبار و مشکلات مرتبط با ثبتسفارشها و بارنامههاست.
در همین زمینه، امیرحسین جلالی؛ نایبرئیس انجمن قطعهسازان استان تهران در گفتوگو با روزنامه «دنیایخودرو» خواستار اصلاح فوری سیاستهای مرتبط با واردات و ثبتسفارش شد.
وی در این راستا، شش پیشنهاد را مطرح کرد که شامل «آزادسازی واردات ماشینآلات و خطوط تولید»، «حذف الزام به پیشبینی تولید با توجه به مشکلات انرژی در کشور»، «افزایش زمان اعتبار تخصیص ارز از ۲۰روز به سهماه»، «برداشتن تقدم و تأخر بارنامه و ثبتسفارش»، «ایجاد امکان واردات محدود بدون انتقال ارز برای پوشش نیازهای آنی» و «آزاد شدن کامل و بدون قید و شرط واردات در مقابل صادرات» اشاره کرد که پیشنهاد ششم، خود زمینهساز افزایش صادرات است. به باور وی، تسهیل شرایط واردات مواد اولیه و قطعات نیمهساخته مورد نیاز قطعهسازان و همچنین افزایش زمان اعتبار تخصیصها میتواند به افزایش تولید و ارتقای کیفیت قطعات و خودروهای داخلی و بهبود توان صادراتی کشور کمک کند و در نهایت منتجبه ارزآوری بیشتر برای اقتصاد ملی شود. جلالی تصریح کرد: «قطعهسازان در تمام مصائب صنعت خودرو کنار خودروسازان بزرگ کشور بوده و نگذاشتهاند چرخهای صنعت از گردش موثر خود باز ایستد.»
قطعهسازان و خودروسازان به دلیل نبود نقدینگی، از بهروزرسانی تجهیزات و ماشینآلات باز ماندهاند. این در حالی است که بنگاههای بزرگ فعال در این حوزه دلیل اصلی کمبود نقدینگی را قیمتگذاری دستوری عنوان میکنند. آزاد شدن واردات ماشینآلات و خطوط تولید تا چه میزان در ارتقای سطح کیفی محصولات خودروسازان بزرگ اثرگذار خواهد بود؟
یکی از مهمترین پیشنهادهای من معطوف به همین موضوع است؛ آزادسازی واردات ماشینآلات و خطوط تولید میتواند تحول بزرگی در این حوزه ایجاد کند.
این موضوع به دلیل آن اهمیت دارد که بسیاری از کارخانهها و واحدهای تولیدی کشور با استفاده از ماشینآلات قدیمی و از کار افتاده مشغول کار هستند و برای افزایش بهرهوری نیاز به بهروزرسانی خطوط تولید دارند. واردات این ماشینآلات میتواند به افزایش تولید، بهبود کیفیت محصولات و رقابتپذیری در سطح جهانی کمک کند. همچنین ورود تکنولوژیهای جدید میتواند باعث افزایش نوآوری و کاهش هزینههای تولید شود.
پیشنهاد دوم شما درخصوص حذف الزام به پیشبینی تولید و اعلام آن برای ثبت سفارش با توجه به مشکلات انرژی در کشور است. به نظر شما چرا نمیتوان برنامه مشخصی از آمار تولید و خروجی کارخانههای قطعهسازی داشت؟
باتوجه به مشکلاتی نظیر کمبود برق و گاز، پیشبینی تولید در بسیاری از مواقع با چالشهای زیادی روبهرو میشود و بسیاری از تولیدکنندگان نمیتوانند تولید واقعی خود را به درستی پیشبینی کنند. در نتیجه، من پیشنهاد دادهام بهجای این روند پیشبینی پیچیده، روشهای تخصیص سامانههای پیشین که سادهتر و انعطاف پذیرتر بودند، مجددا به کار گرفته شوند.
افزایش زمان اعتبار تخصیص ارز به قطعهسازان از موضوعاتی است که فعالان این حوزه آن را یک ضرورت میدانند. محدودشدن فرصت تخصیص ارز به ۲۰ روز، چه تبعاتی را برای فعالان قطعهسازی به دنبال داشته است؟
در شرایط فعلی، تخصیص ارز فقط ۲۰روز اعتبار دارد که برای بسیاری از تولیدکنندگان زمان کافی برای واردات ماشینآلات و مواد اولیه محسوب نمیشود. پیشنهاد دادهام این مدتزمان به سهماه افزایش یابد تا تولیدکنندگان بتوانند با فراغ بال بیشتری واردات موردنیاز خود را انجام دهند و برنامهریزی بهتری برای تولید داشته باشند.
قطعهسازی بهعنوان موتورمحرک صنعت خودرو کشور باید بتواند از حمایتهای دولتی نهایت بهره را ببرد. اما موانع واردات مواد اولیه بهعنوان یک گلوگاه تولید در بنگاههای قطعهسازی محسوب میشود. در این خصوص چه مشکلات و راهکارهایی وجود دارد؟
در این زمینه، تقدم و تأخر بارنامه و ثبتسفارش یکی دیگر از مشکلات عمده پیش روی فعالان قطعهسازی است. در شرایط فعلی، این تقدم و تأخرها میتواند موجب تاخیر در واردات و مشکلات متعددی برای قطعهسازان و خودروسازان شود.
در این خصوص نیز پیشنهاد کردم این محدودیتها برداشته شده تا واردات قطعات و مواد اولیه بهصورت روانتر و با سرعت بیشتری انجام شود. در این صورت، تیراژ تولید خودرو افزایش خواهد داشت. در زمانی که تولید افزایش دارد، قیمت تمامشده محصولات کاهش مییابد و این موضوع به نفع فعالان صنعت خودرو است.
دولت درخصوص تامین ارز برای تولید بارها اعلام کرد تحریمها مانع اصلی تامین ارز بوده و دولت برای تامین ارز مورد نیاز تولید با مشکلاتی روبهرو است. آیا برای کاهش مصائب دولت در این خصوص نیز پیشنهادی دارید؟
واردات محدود بدون انتقال ارز یکی دیگر از پیشنهادهای مهمی است که ازسوی انجمن قطعهسازان و فعالان این حوزه بارها درمقابل مسائل و مشکلات تامین ارز ازسوی دولت مطرح شد. این پیشنهاد به واردات قطعات و مواد اولیهای اشاره دارد که تولیدکنندگان بهصورت فوری به آن نیاز دارند اما بهدلیل محدودیتهای ارزی نمیتوانند بهسرعت این واردات انجام دهند. با اجرای این پیشنهاد، تولیدکنندگان میتوانند بدوننیاز به انتقال ارز، نیازهای فوری خود را پوشش دهند و از توقف تولید جلوگیری کنند.
باتوجه به اینکه صنعت قطعه میتواند ضامن ارتقای کیفیت و تیراژ تولید در صنعت خودرو کشور باشد، راهکار پیشنهادی شما برای راحتتر شدن مسیر تولید در این کارخانهها و همچنین دریافت حمایتهای موثر دولتی چیست؟
راهکار پیشنهادی من، آزادسازی کامل واردات در مقابل صادرات است. این پیشنهاد میتواند تاثیر قابلتوجهی بر افزایش صادرات و ارزآوری بیشتر برای کشور داشته باشد. تولیدکنندگان با استفاده از ارز حاصل از صادرات خود میتوانند به واردات مواد اولیه و ماشینآلات موردنیاز بپردازند. این امر به افزایش تولید و بهبود تراز تجاری کشور کمک میکند.