پیشی گرفتن سرعت فرسوده‌شدن تاکسی‌ها از روند نوسازی
در کلانشهر تهران حدود ۸۰هزار تاکسی وجود دارد و طبق آمار، روزانه حدود ۴میلیون نفر از شهروندان، سفرهای درون‌شهری خود را با تاکسی انجام می‌دهند. سهم قابل‌توجه این وسیله‌نقلیه در جابه‌جایی مسافر و به‌تبع آن آلودگی هوا، ضرورت توجه و رسیدگی به وضعیت تاکسی‌ها را دوچندان می‌کند.
با این حال، یکی از مشکلاتی که در این ناوگان پرطرفدار وجود دارد، فرسودگی تاکسی‌هاست. اگرچه طی این روند وضعیت تاکسی‌های شهر نسبت به گذشته بهبود یافته، اما سرعت فرسوده شدن آن‌ها از روند نوسازی پیشی گرفته است.
به‌گفته مسئولان، اکنون نیمی از تاکسی‌ها فرسوده هستند و ضرورت نوسازی این خودروها بیش‌از پیش احساس می‌شود. خودروهای فرسوده نه‌تنها مصرف سوخت بالاتری دارند، بلکه تولید آلاینده‌های بیشتری نیز می‌کنند، این در حالی است که آلودگی هوا با بیماری‌های تنفسی و قلبی نیز مرتبط است. از این رو نوسازی این ناوگان می‌تواند به کاهش این مشکلات و افزایش کیفیت زندگی شهروندان کمک کند. نوسازی یک‌هزار دستگاه تاکسی قدیمی می‌تواند به کاهش سالانه حدود ۲۵۰تن دی‌اکسید کربن و ۱۰تن نیتروژن اکسید منجر شود.
از طرفی سن فرسودگی برای خودروهای دوگانه‌سوز و بنزینی ۱۲سال، خودروهای هیبرید ۱۵ سال و خودروهای برقی ۲۰سال تعیین شده است. در صورت عدم دریافت دو دوره متوالی معاینه فنی، این خودروها فرسوده محسوب می‌شوند.
بر اساس ماده۸ قانون هوای پاک، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مالک وسایل نقلیه موتوری اعم‌از سبک، نیمه‌سنگین، سنگین و موتورسیکلت مکلفند وسیله‌نقلیه خود را پس از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند، اما به‌دلیل شرایط اقتصادی و اجتماعی و نبود زیرساخت‌های لازم، تحقق این قانون میسر نشده است.
چهار خودرو در سبد نوسازی تاکسی‌های فرسوده
مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران درباره موانع نوسازی تاکسی‌های فرسوده گفت: یکی از مشکلات مهم، هزینه اسقاط خودروهای فرسوده است. خوشبختانه، مبلغ پرداختی به‌ازای اسقاط خودرو در سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، اما ممکن است پرداخت این مبلغ به راننده تاکسی تا سه ماه به‌طول بینجامد، در حالی که راننده باید این مبلغ را هنگام ثبت‌نام به‌عنوان آورده ارائه کند.
شادی مالکی اضافه کرد: اگر این فرآیند به‌نحوی تغییر کند که مبلغ اسقاط در مراحل ابتدایی یا حتی پیش از آغاز ثبت‌نام پرداخت شود (همان‌طور که در گذشته نیز سابقه داشته است)، می‌تواند به تسریع این فرآیند کمک شایانی کند.
وی همچنین درباره کمبود خودروهای پیشنهادی در طرح نوسازی بیان کرد: در سال گذشته تنها خودرو سورن در این طرح وجود داشت، اما امسال چهار خودرو در سبد قرار گرفته است. اگر تعداد خودروهای پیشنهادی افزایش یابد و قیمت‌ها رقابتی‌تر و مناسب‌تر شود، قطعا به بهبود این طرح کمک خواهد شد.
مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران در ادامه اظهار کرد: در طرح جدید نوسازی ناوگان تاکسیرانی، متقاضیان می‌توانند خودرو خود را از بین خودروهای B۵۱۱ محصول شرکت فرداموتور، خودرو سمند سورن پایه گازسوز محصول ایران‌خودرو و دو خودرو برقی دیگر انتخاب کنند.
مالکی افزود: با توجه به اینکه تاکسی‌ها ازجمله خودروهای پرتردد هستند و در صورت فرسودگی، علاوه‌بر افزایش آلودگی هوا، سلامت راننده و مسافر را نیز به خطر می‌اندازند، شهرداری تهران تسهیلات ویژه‌ای برای نوسازی ناوگان تاکسی‌ها در نظر گرفته است. تاکسیران‌هایی که خودروهای آن‌ها مدل ۱۳۹۰ و قبل از آن است، می‌توانند نسبت به نوسازی اقدام کنند.
مالکی اعلام کرد: برای نخستین بار تسهیلات ویژه‌ای برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی شهر تهران ارائه شده است و تاکسیرانان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به دفاتر شرکت‌های تاکسیرانی مراجعه کنند.
گلایه از روند نوسازی تاکسی‌ها
در این دوره مدیریت شهری، نزدیک به ۸هزار دستگاه تاکسی نوسازی شده که ۱۷۱دستگاه از آن‌ها خودروهای برقی بوده‌اند. طی ۱۰ تا ۱۱ماه گذشته نیز حدود ۳۳۰۰ پرونده نوسازی به نتیجه رسیده است؛ با این حال، سیدجعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران در انتقاد از روند نوسازی تاکسی‌ها اظهار کرد: مطابق با آمار موجود، سالانه یک‌ونیم میلیون خودرو در کشور تولید می‌شود، اما متاسفانه سهم تاکسیرانی از این تولید حدود ۲هزار دستگاه است که این موضوع به‌هیچ‌وجه قابل قبول نیست.
وی افزود: سازمان تاکسیرانی باید سالیانه حداقل ۸هزار دستگاه خودرو را نوسازی کند و در حالی که باید از ابتدای دوره تاکنون ۲۴ هزار دستگاه تاکسی نوسازی می‌شدند، تنها حدود ۸هزار دستگاه خودرو نوسازی شده‌اند و این به‌معنای آن است که ما از برنامه مصوب عقب هستیم و درصد کمی از آن را عملیاتی کرده‌ایم. البته مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران درباره اظهارات اعضای شورای اسلامی شهر مبنی‌بر کند بودن روند نوسازی ناوگان تاکسیرانی در تهران گفت: توانایی شرکت‌های خودروساز داخلی در ارائه خودروهایی که برای رانندگان قابل قبول و مورد تأیید وزارت کشور هم هستند، باید در نظر گرفته شود.
در سال گذشته ۳هزار و ۳۰۰ پرونده برای دریافت خودرو سورن تشکیل شده بود که تا امروز واگذاری تمام این خودروها صورت نگرفته است.
و در پایان نباید فراموش کرد که تسریع روند نوسازی تاکسی های فرسوده در تهران نه تنها به بهبود کیفیت هوای شهری کمک می‌کند، بلکه چهره شهر را هم تغییر می‌دهد و در نهایت موجب آرامش و راحتی شهروندان در ترددهای روزانه خواهد شد.
