در هفته جاری رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران توضیحاتی را در خصوص برخی از ایرادات سازمان بازرسی به واردات این اتوبوسها مطرح کرد. اما به نظر میرسد قصه واردات اتوبوسهای الکتریکی چینی به کشور سر درازی دارد و قرار نیست بهزودی حل شود. با آنکه تقریبا یک سال از اولین اقدامات و خبرهای شهرداری درخصوص قرارداد با چینیها میگذرد، اما هنوز هم اثری از این اتوبوسها در کشور دیده نمیشود و هر روز شاهد آن هستیم که عدهای این تاخیر را بر گردن بخشها و سازمانها و حتی گاهی افراد دیگری میاندازند. حالا بعد از آنکه پروژه واردات اتوبوسهای الکتریکی شهرداری پایتخت به ناوگان مسافری و پرجنجال تهران، هنوز نتوانسته موفقیتآمیز باشد، یکی از اعضای شورای شهر تهران، در حمایت از این طرح، طی نامهای خطاب به رئیس شورا درخواست کرده است هرچه سریعتر اسامی مخالفان واردات اتوبوسهای الکتریکی منتشر شود تا مردم بدانند چه کسانی در این مسیر سنگاندازی میکنند. به این نامه میتوان از سه زاویه نگاه کرده و مورد بررسی قرار داد؛ حمایت از واردات اتوبوسهای برقی به کشور، اشاره تلویحی به مخالفان این طرح، درخواست برای شفافسازی اسامی مخالفان واردات الکتروباسها به کشور.
حمایت عضو شورای شهر از واردات اتوبوسهای الکتریکی
عضوی شورای شهر تهران به تازگی از رئیس شورای شهر درخواست کرده است که اسامی مخالفان واردات اتوبوسهای الکتریکی به تهران منتشر شود. وی در حمایت از اقدام شهرداری تهران برای واردات این اتوبوسها گفته است: «پس از پیگیریهای فراوان مجموعه مدیریت شهری و با همراهی دولت خدمتگزار، فرصت مناسبی برای نوسازی و ارتقای ناوگان فرسوده حملونقل عمومی پایتخت فراهم شد و شهرداری تهران توانست با اخذ مجوزهای لازم، قراردادی را برای واردات ۲۵۰۰دستگاه اتوبوس تمامبرقی و ۲۷۵۰۰دستگاه تاکسی برقی منعقد کند؛ اتفاقی که در صورت وقوع میتوانست علاوه بر تسکین معضل ترافیک تهران، گام بزرگی در راستای کنترل آلودگی هوا به ویژه در مناطق پُرتردد باشد.»
وی در ادامه خطاب به چمران از نیاز فوری تهران به ارتقای ناوگان عمومی صحبت و تاکید کرده است:« صفوف طولانی شهروندان در ایستگاههای اتوبوس در گرما و سرمای هوا، زیر آفتاب و باران و برف اسباب خجالت و شرمندگی است. عملیاتی شدن قرارداد واردات ۲۵۰۰ دستگاه اتوبوس میتوانست دستکم اندکی از این صفوف متراکم را کاهش دهد.»
تلاش برخی افراد برای توقف روند واردات اتوبوسهای برقی
مهدی بابایی در ادامه گرچه نامی از مخالفان و موافقان این طرح نبرده، اما تلویحا برخی اعضای شورای شهر را مقصر عدم واردات الکتروباسهای پرحاشیه چینی به تهران دانسته و اعلام کرده است: «گروه کوچکی در شورای اسلامی شهر تهران، از همان ابتدا بنای مخالفت با این اتفاق مهم را گذاشتند. رأی اکثریت نمایندگان مردم در شورای شهر در اسفندماه ۱۴۰۲، موافق با لایحه اخذ مجوز انجام معاملات و انعقاد قراردادهای خرید و پذیرش سرمایهگذاری خارجی در حوزههای حملونقل و خدمات شهری برای برقیسازی ناوگان عمومی پایتخت بود که به مذاق عدهای خوش نیامد.»
وی افزود: «وقتی تلاشها در شورای شهر به نتیجه نرسید، فشار به دیگر ارکان قانونی برای متوقف کردن روند واردات اتوبوسهای برقی آغاز شد. شاید اگر تلاشهای شبانهروزی این افراد برای فشار به مراجع بالادستی در راستای توقف روند واردات اتوبوس وجود نداشت، پروژه برقیسازی ناوگان بسیار زودتر به نتیجه میرسید. بدون تردید در شرایط بغرنج امروز ترافیک و آلودگی هوا، ورود هر دستگاه اتوبوس برای تسهیل تردد شهروندان حیاتی است.»
درخواست انتشار اسامی مخالفان و موافقان واردات اتوبوسهای الکتریکی چینی
باید به این موضوع توجه داشت که حدود یک سال از طرح واردات خودروهای الکتریکی چینی از سوی شهرداری تهران میگذرد، اما هنوز شاهد واردات این خودروها به کشور نبودهایم. محسن هرمزی، معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران در خصوص واردات این اتوبوسها اعلام کرد که «۱۰ اتوبوس برقی هم در فرآیند ترخیص قرار دارند و امکان دارد این فرآیند یک روز یا یک هفته طول بکشد و زمان دقیق آن مشخص نیست.»
گرچه اخبار ضدونقیضی در این خصوص مطرح میشود، اما ناوگان تهران شاهد واردات این خودروها نبوده است.
در بخش دیگری از صحبتهای عضوی شورای شهر تهران خطاب به رئیس این شورا اعلام شده است که «حالا و با گذشت بیشاز ۷ ماه از تصویب لایحه برقیسازی، حق مسلم شهروندان است که بدانند چه کسانی با سنگاندازی در مراجع قانونی، مانع از ورود هرچه سریعتر این اتوبوسها به خیابانهای پایتخت شدند.»
بابایی از رئیس شورای شهر درخواست کرده تا در راستای تنویر افکار عمومی و ارتقای شفافیت، جزئیات رأیگیری برای لایحه «اعطای مجوز جهت انجام معاملات و انعقاد قراردادهای خرید و پذیرش سرمایهگذاریهای خارجی در حوزه «حملونقل» به تفکیک «موافق» و «مخالف» منتشر شود تا مشخص گردد چه کسانی در ساختمان خیابان بهشت، مخالف واردات اتوبوسهای برقی جدید به خیابانهای تهران بودند؟»
ادامه اختلاف نظر در مورد واردات پر حرف و حدیث شهرداری
به نظر میرسد علت اصلی اختلاف نظر در این خصوص نه بر سر واردات بلکه بر سر چگونگی واردات است. بسیاری بر نامشخص و غیرشفاف بودن این قرارداد تاکید کرده و مخالفت خود را با این مساله اعلام کردهاند.
در این راستا، شهرداری باید با انتشار جزئیات قرارداد و بحث مالی آن شفاف سازی کرده و مشخص کند قرار است با چه میزان سرمایه چه تعداد اتوبوس و سایر وسایل نقلیه برقی را وارد کند. همچنین بحث خدمات پس از فروش و تامین قطعات این وسایل نقلیه نیز شفاف نیست. مشخص نیست که آیا خودروسازی در داخل پشت این قرارداد و خدمات پس از فروش آن قرار خواهد گرفت یا خیر. آنچه که مسلم است نبود شفافیت در قرارداد شهرداری با طرف چینی است.
شهرداری در این رابطه باید هر چه سریعتر اعلام موضع کرده و مشخص کند مفاد قرارداد از چه قرار است.