یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری طرح می‌شود، وعده‌های اقتصادی و سیاسی نامزدهاست که مستقیما بر معیشت و سفره مردم تاثیرات بسزایی دارد. گاهی این وعده‌ها از ابتدای امر با چالش‌هایی روبه‌رو هستند به‌عنوان‌مثال، عدم‌افزایش قیمت بنزین یا واردات انبوه خودرو پس از یک‌دوره هفت‌ساله ممنوعیت که به‌رغم تلاش‌های دولت سیزدهم طی دو سال گذشته به جایی نرسیده است. اما رئیس‌جمهور منتخب دولت چهاردهم که در جریان رقابت‌های انتخاباتی، با شعار «برای ایران» پا به عرصه انتخابات گذاشت، خود را «صدای بی‌صدایان» معرفی کرده و بر تلاش جهت تحقق «حق» و «عدالت» در جامعه و اجرای احکام «برنامه هفتم پیشرفت» تاکید می‌کند. حال که مسعود پزشکیان پیروز انتخابات چهاردهم ریاست‌جمهوری و نهمین رئیس‌جمهور ایران شده است، بر آن شدیم تا مروری داشته باشیم بر وعده‌های انتخاباتی او در بخش خودرو یا مرتبط با آن؛ وعده‌هایی که می‌تواند هر کدام به‌تنهایی گره چندساله صنعت و بازار خودرو را بگشاید.
۱- حمایت از واردات انبوه خودرو با تعرفه پایین
رئیس‌جمهور منتخب در اولین مناظره انتخاباتی مرحله اول اظهار کرد: «چرا هم‌اکنون در حوزه خودرو مشکل داریم؟ زیرا خودرویی که قیمتش ۲۰هزار دلار است را به مردم ۱۰۰ هزار دلار می‌فروشیم.»
وی که در یکی دیگر از مناظره‌ها به سعید جلیلی، رقیب خود گفته بود از نظر کارشناس شما (اصول‌گرایان) بین لندکروزر و ۴۰۵ هیچ فرقی نیست، در این مناظره نیز خطاب به او گفت: «لندکروزر ۲میلیاردی را ۲۰ میلیارد تومان می‌فروشند و مردمی که حقوقشان ۱۰۰ تا ۳۰۰ دلار در ماه است، خواب آن را هم نمی‌توانند ببینند و مجبورند همین محصولات داخلی را بخرند که مصرف سوخت و آلایندگی بالا و ایمنی پایینی دارند و گاهی پس از تحویل از کارخانه، نرسیده به خانه دچار مشکل می‌شوند! درحالی‌که اگر مرز را باز کنیم و این چرخه بسته را باز کنیم، رقابت ایجاد می‌شود و خودروساز داخلی خود را اصلاح خواهد کرد.»
۲- اجازه به مردم برای واردات خودرو با ارزهای شخصی
در یکی از مناظره‌ها، مجری به پزشکیان گفت: «چند سال پیش جنابعالی در دیدار با مدیرعامل یکی از شرکت‌های خودروسازی داخلی با واردات خودروهای خارجی مخالفت کرده و فرموده بودید که با واردات خودرو، دشمن به دنبال خروج ارز از کشور است. اما در ایام تبلیغات نامزدهای ریاست‌جمهوری اشاره کردید باید بازار را باز کنیم و دور خود قفس درست نکنیم. بفرمایید آیا با واردات خودرو موافق هستید یا مخالف و اگر موافق هستید بفرمایید که ارز مورد نیاز این موضوع را از کجا تامین خواهید کرد؟»
پزشکیان در پاسخ اظهار کرد: «من آن زمان هم که وزیر بودم، همین اعتقاد را داشتم. به‌عنوان مثال؛ وقتی واکسن تولید می‌کردیم، دولت برای آن قیمت‌گذاری می‌کرد. اگر هم می‌خواستیم نمونه خارجی همان واکسن تولید داخل را وارد کنیم، صدبرابر باید هزینه بیشتر پرداخت می‌کردیم. یعنی دولت مرزها را بسته بود و جنس‌هایی را که تولید می‌کرد، با قیمت‌های آن‌چنانی در بازار آزاد تحویل مردم می‌داد، درحالی‌که اگر بازار آزاد است، باید می‌گذاشتند که واکسن نیز آزاد باشد. البته در آن زمان، خودرو توسط دولت قیمت‌گذاری نمی‌شد. اما مرزها برای واردات خودرو هم بسته بود، درحالی‌که ما در تولید خودروهای به‌روز، باکیفیت و با دوام مزیتی نداشته؛ درحال‌حاضر، قانون فعلی ضمانت اجرایی برای واردات خودرو نداشته است. در این میان، برخی می‌گفتند خودرو دست‌دوم وارد کنیم. واقعا چه کرده‌ایم که به واردات خودرو کارکرده هم راضی شده‌ایم، اما درهرحال اجازه واردات ندادند و همه خودروها را از چین وارد می‌کنند و به قیمت چندبرابر در این‌جا می‌فروشند. با همین کارها مردم را از زندگی ساده محروم کرده‌ایم. واردات خودرو با ارز مردم باید آزاد شود. چرا به مردم پول ایرانی می‌دهیم، اما جنس خارجی را ده‌برابر به آنان می فروشیم؟ بنابراین، واردات خودرو با ارزهای مردم باید آزاد شود.»
وی ادامه داد: «اگر رقابت را آزاد کنیم و خودرو خارجی وارد مملکت شود، بازار خود به خود تنظیم می‌شود. همان‌طور که اگر ارز کالاهای اساسی مثل دارو را تنظیم کنیم، بازار آزاد خود را تنظیم می‌کند و لازم نیست دولت دخالت کند. دولت باید ارز برای پشتیبانی را تامین کند و بقیه ماجرا را بازار خودش کنترل می‌کند. دولت باید دست از دخالت در بازار و قیمت‌گذاری‌ها بردارد.»
رئیس‌جمهور منتخب همچنین گفته بود: «خیلی از افراد دلار دارند و اگر اجازه بدهیم، خودرو وارد کشور می‌کنند. چرا اجازه نمی‌دهیم؟ من واردات خودرو با ارزهای در اختیار مردم را آزاد می‌کنم. اگر شما فضای رقابتی را باز کنید و خودروهای خارجی وارد کشور شوند، هم خودروساز داخلی خود را اصلاح می‌کند، هم بازار خودرو خود را تنظیم خواهد کرد و دیگر لازم به دخالت ما نخواهد بود.»
وی در سخنان انتخاباتی خود وعده داد: «با ارزهای منشأ خارجی و آزاد، اجازه واردات خودرو داده خواهد شد.»
۳- مخالفت با واردات خودروهای کارکرده
مسعود پزشکیان به‌رغم حمایت سال ۱۳۹۷ خود از تصمیم دولت دوازدهم مبنی‌بر توقف واردات خودرو به دلیل محدودیت منابع ارز، هم‌اکنون صرفا مخالف واردات خودروهای کارکرده بوده و در این باره تصریح کرده است: «آیا خودرو دست‌دوم برای ما افتخار شده است؟»
جالب این‌جاست حتی محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی که رقیب پزشکیان در دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری بود، کلیات دیدگاه‌های پزشکیان درباره واردات خودرو را تایید کرده و گفته بود: «دکتر پزشکیان در مورد خودرو درست گفتند؛ به‌نظرم بهره‌وری، ارجحیت به سرمایه‌گذاری دارد.»
اما قالیباف درخصوص واردات خودروهای کارکرده نظر متفاوتی از پزشکیان دارد و صراحتا گفته است: «قانون واردات خودروهای نو و کارکرده را در دولت بعدی حتما به‌طور کامل اجرا خواهیم کرد.» حال باید دید قالیباف در مقام رئیس مجلس می‌تواند اجرای این قانون را در بخش خودروهای کارکرده از پزشکیان مطالبه کند یا به عملیاتی شدن واردات انبوه خودروهای نو اکتفا خواهد کرد.
۴- لغو قیمت‌گذاری دستوری به شرط رفع انحصار
رئیس‌جمهور منتخب پیش از این، ضمن تصریح مخالفت خود با قیمت‌گذاری دستوری گفته است: «مگر می‌شود زمانی‌که قیمت نهایی یک محصول برای تولیدکننده ۱۰واحد تمام می‌شود، به او دستور بدهیم با قیمت هشت واحد محصول خود را به فروش برساند؛ همین اختلاف قیمت‌های خودرو در کارخانه‌های خودروسازی و بازار آزاد، به خاطر دستوری بودن اقتصاد کشور است.»
وی همچنین گفت: «در برنامه‌های خود برای دولت چهاردهم، رشد اقتصادی را در سرمایه‌گذاری می‌بینم و معتقدم بدون سرمایه‌گذاری، نه اشتغال ایجاد می‌شود و نه تولید افزایش پیدا می‌کند. ضمن این‌که در این سرمایه‌گذاری، یک دید وسیع هم لازمه کار است و به هر میزان که دید ما وسیع‌تر باشد، طبیعتا رشد تولید، افزایش بیشتری را تجربه می‌کند. در صنعت خودرو نیز در وهله اول باید انحصار در صنعت خودرو را از بین ببریم.»
۵- تکذیب افزایش قیمت بنزین
پزشکیان همچنین با تکذیب شایعات در مورد برنامه خود برای افزایش قیمت بنزین گفت: «این ادعاها غیرواقعی هستند. هیچ تصمیمی بدون مشارکت مردم امکان‌پذیر نخواهد بود. اگر قرار باشد روزی قیمت بنزین بالا برود، قبل از آن باید خودروهای باکیفیتی وارد کنیم که در ۱۰۰ کیلومتر ۴-۳ لیتر بنزین مصرف می‌کنند. نمی‌شود به مردم خودرو پرمصرف بدهیم و بگوییم بنزین هم باید گران شود. قطعا اگر خودرو با سوخت پایین و کیفیت بالا تولید شود، با پول ذخیره‌شده می‌توان به مصرف‌کنندگان بنزین یارانه‌ای داد. پس قطعا برای هدفمندسازی بنزین باید جلسه برگزار شود. چراکه بیت‌المال برای همه است؛ چرا من با سه خودرو و سه کارت، بنزین سهمیه‌ای بگیرم و کسی که خودرو ندارد سهمیه نگیرد.»
