این خودروها دارای ویژگیهای شگفتانگیزی هستند که آنها را از دیگر انواع خودروهای مسابقهای و حتی خودروهای سوپراسپرت متمایز میکند. در یک مسابقه فرمولیک، خودروها دمای بسیار بالایی را تجربه میکنند که نیازمند سیستمهای پیشرفته خنککننده برای حفظ عملکرد و جلوگیری از آسیب است.
در خودروهای فرمولیک کابین راننده حین مسابقه به دمای عجیب ۵۰درجه سانتیگراد میرسد. دمای لاستیکهای این نوع خودروها حین مسابقه بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد است.
در این دما، اصطکاک و عملکرد لاستیک به اوج میرسد. در ویدئویی از کانال یوتوب Driver۶۱، اسکات منسل توضیح میدهد حتی موارد بسیار سادهای مثل پتوهای گرمکن تایر هم هزینه بسیار زیادی برای تیمها به دنبال دارند.
برای درک بهتر قیمت بسیار گران این پتوها، ابتدا باید با دلیل نیاز لاستیکها به چنین چیزی آشنا شویم.
لاستیکهای فرمولیک در دماهای بسیار بالاتری از لاستیکهای جادهای یعنی در محدوده ۱۰۰ تا ۱۱۰ درجه سانتیگراد حداکثر چسبندگی را ارائه میکنند و در زیر این دما، لاستیکها نهتنها کارآیی مناسب را نخواهند داشت بلکه حتی خودرو هم غیرقابل رانندگی میشود. این یعنی در طول مسابقه، رانندگان میخواهند تایرها را در سریعترین زمان ممکن به دمای بالا برسانند تا بتوانند هرچه زودتر حداکثر پرفورمنس را از خودرو بیرون بکشند. البته با چند دور زدن در پیست لاستیکها گرم میشوند اما این کار خیلی طول خواهد کشید و ثانیههای حیاتی را میسوزاند.
پتوی گرمکن اما لاستیکها را پیش از استفاده به دمایی نزدیک به پنجره عملیاتی میرساند و درنتیجه رانندگان میتوانند لاستیکهای خود را خیلی سریعتر از زمانی که با دمای معمولی محیط استفاده میشدند، گرم کنند.
در ابتدا شاید این کار ساده به نظر برسد اما در این پتوها باید عوامل مختلفی را در نظر داشت. بهعنوانمثال، سراسر ساختار لاستیک باید بهطور یکنواخت گرم شود زیرا در غیر این صورت، ممکن است آج تایرها درجه حرارت بالایی پیدا کند اما هسته لاستیک سرد باشد که این باعث سایش زودهنگام و کاهش چسبندگی میشود.
همچنین اگر سطح تایر بهطور ناهماهنگ گرم شود، چسبندگی درستی نخواهد داشت و بازهم زودتر از چیزی که باید ساییده میشود. در مقام مقایسه با دیگر قطعات، گیربکس خودروهای فرمولیک نیز به شدت داغ میشوند.
دمای مجموعه گیربکس حین مسابقه حدود ۱۲۰ تا ۱۴۰ درجه سانتیگراد میرسد. به منظور جلوگیری از آسیب و کاهش اصطکاک، از خنککنندههای ویژهای برای گیربکس این خودروها استفاده میشود.
موتور خودروهای فرمول یک میتوانند به دماهای بسیار بالایی دست یابند. این دما در نواحی احتراق اغلب به ۹۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد میرسد. البته دمای اجزای دیگر موتور بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ درجه سانتیگراد نگه داشته میشود تا به بهترین شکل کار کند.
دمای توربوشارژر در یک خودرو فرمولیک میتواند به ۱۰۵۰ درجه سانتیگراد یا حتی بیشتر برسد. این دمای بالا به دلیل سرعت بسیار زیاد هوایی است که از موتور به وسیله اگزوز خارج میشود و توربین توربوشارژر را به چرخش درمیآورد.
دمای گازهای خروجی از سیستم اگزوز در خودروهای فرمولیک نیز میتواند بسیار بالا باشد. این دما معمولا در محدودخ ۹۵۰ تا هزار درجه سانتیگراد قرار میگیرد. البته در برخی شرایط خاص ممکن است این دماها به بالاتر از این مقادیر نیز برسد.
ترمزهای دیسکی کربن-کربن مورد استفاده در خودروی فرمولیک میتوانند به دماهای بین ۶۰۰ تا هزار درجه سانتیگراد داغ شوند. در برخی مواقع، این دما میتواند حتی به ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد نیز برسد.
برای مدیریت این دماهای بالا، سیستمهای خنککننده پیچیده و مواد مقاوم در برابر حرارت بالا مانند تیتانیوم، سرامیکها، و آلیاژهای ویژه استفاده میشوند. این مواد و سیستمها به خودرو کمک میکنند ضمن اطمینان از عملکرد مطلوب حتی در دماهای بسیار بالا، حداکثر قدرت و کارآیی را حفظ شود.