به گزارش «اخبار خودرو»،از زمانیکه نخستین گواهینامه رانندگی در ایران صادر شد، 92سال میگذرد. شاید اینطور به نظر برسد آموزشگاههای رانندگی در یکی دو دهه اخیر تاسیس شدهاند اما این موسسات با تصویب اولین مقررات اجرایی در سالهای نخستین قرن چهارده خورشیدی راهاندازی شدند و شخصی بهنام «میرزا سیفاله خان» یک سال زمان خود را صرف آموزش و کسب مهارت رانندگی در یکی از این مراکز کرد و توانست در سال ۱۳۰۸ «کورس شوفری ایران» را با نمره «خوب» پشت سر بگذارد و صاحب اولین تصدیقنامه رانندگی ایران شود.
گواهینامه رانندگی یک سند و مجوز رسمی و قانونی است و براساس آن پلیس تایید میکند فرد صلاحیت رانندگی با خودرو را دارد. اندازه آن مانند کارت بانکی است و در آن مشخصات راننده، تاریخ اعتبار، محدودیت رانندگی و نوع وسیله نقلیه مجاز برای راندن درج شده است. برابر قانون برای دریافت هر نوع گواهینامه وسایلنقیله موتوری (به غیر از پایهیک و ویژه) باید به مراکز تعلیم و آموزش رانندگی مراجعه کرد. قوانین مربوط به گواهینامه رانندگی میتواند در هر کشوری متفاوت با دیگر مناطق باشد. بهعنوان مثال، برای اخذ گواهینامه در ایران (مخصوص خودروهای سواری)، فرد باید حداقل ۱۸ ساله باشد و ۱۲ جلسه در آموزشگاهها تعلیم رانندگی ببیند.
مدرسه رانندگی!
آموزشگاه پرستو بهنوعی نخستین آموزشگاه تعلیم رانندگی در تهران بهشمار میرود و حوالی سالهای اول دهه نخست ۱۳۰۰ فعالیت خود را آغاز کرده است. آموزشگاهی که یکی از افراد صاحبمنصب شهربانی سابق آن را راهاندازی کرد، به بسیاری از افراد و چهرههای مشهور آن زمان رانندگی آموخت و تصدیق رانندگیشان را صادر کرد. حالا هر فرد برای آنکه بتواند پشت فرمان خودرو بنشیند و رانندگی کند، باید گواهینامه رانندگی یا به قول رانندهای قدیمی، تصدیق داشته باشد.
از دهه 70 خورشیدی به این سو با تصویب هیات وزیران و به منظور کاهش تصدیگری دولت در امور اجرایی، آموزش و تعلیم متقاضیان گواهینامه رانندگی به بخش خصوصی واگذار شد، آموزشگاههای جدید با سبک و سیاق فعلی با اخذ مجوزهای لازم از نیروی انتظامی دایر و به آموزش مهارت رانندگی به هنرجویان مشغول شدند. بنا بر اعلام کارشناسان پلیس، آموزش در این مراکز و بهکارگیری روشهای تازه نقش قابلقبولی در کاهش تصادفات و تلفات رانندگی داشته و شایسته است با تدوین و بهروز کردن شیوهنامههای آموزشی، اثرگذاری مطلوبی در رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی داشته باشند. آموزشگاههای رانندگی از مراکز معتبر و مورداعتماد پلیس برای ارائه آموزشهای مرتبط با رانندگی و همچنین نهادینه کردن فرهنگ ترافیک بهشمار میروند. البته در سالهای اخیر این مراکز جدیدترین موارد قانونی و آییننامهای را به هنرجویان آموزش دادهاند و بهگفته بسیاری از هنرجویان این مراکز روشهای سختگیرانهای در پیش گرفتهاند. اما شواهد و قرائن از متعادل نبودن متد آموزشی و شیوه آموزش آنها حکایت دارند. مراجعهکنندگان به این موسسات میگویند: کلاسهای تئوری آموزشگاهها 12 جلسه و کلاس فنی و آییننامه 5جلسه است، در حالی که باید تعداد جلسات شهری را که در واقع کلاس عملی هستند، افزایش بدهند. توانایی و استعداد هرکسی با دیگری فرق دارد و نباید انتظار داشت همه در زمان کوتاه بتوانند به اصول اولیه راندن خودرو مسلط شوند. ضمن اینکه ارجاع زیاد به کتاب جای کسب تجربه را نمیگیرد و مباحث تئوری دردی دوا نمیکند. ازسویدیگر جلسات فنی برای هنرجویان چندان کاربردی نیستند و فایدهای ندارند؛ چون مباحث فنی خودرو پیچیدگیهای خود را دارد و 80درصد افراد با قطعات خودرو و کارکردشان آشنا نیستند و با سه جلسه هم آشنا نخواهند شد.
مساله دیگری که هنرجوها از آن گلایه دارند، مردود شدنهای پشت سر هم است. آنها میگویند: بعضی وقتها سختگیریهای بیشاز حد، موجب ناراحتی و آزردگی میشود. مردود کردن هنرجویان سبب نمیشود آنها به معنای واقعی راننده شوند و تاثیر چندانی هم بر یادگیری آنها ندارد. اینگونه رفتارها، سختگیری نیست بلکه فشار روحی متقاضی را تشدید میکند. امیدواریم دورههای آموزش عملی هنرجویان در آموزشگاهها بیشتر و نقاط ضعف و قوت در جلسه عملی شناسایی شود. ازدیگر معضلات آموزش رانندگی در کشور ، عدم آموزش متقاضیان با خودرو مجهز به گیربکس اتوماتیک است. این مورد تا دو دهه پیش، معضل محسوب نمیشد؛ چراکه در آن زمان، خودروهای گیربکس اتوماتیک در کشور بسیار کم بودند و برخی افراد از آنها استفاده میکردند اما در سالهای اخیر، این خودروها طرفداران بسیاری دارند و حتی در بین خودروهای داخلی نیز نمونههایی با گیربکس اتوماتیک یافت میشود. برخی مربیهای تعلیم رانندگی هم از شرایط موجود گلایه دارند. دغدغه اصلی و همیشگی آنها شرایط کاری، دستمزد و بیمه است. ضمن اینکه گرانی خودرو، لوازم یدکی، هزینه تعمیرات و... هم باری بر دوش آنهاست. مربیها از این گلایهمند هستند که صدایشان به جایی نمیرسد. صاحبان موسسات از بیمه کردن مربی خودداری میکنند ولی انتظار بیش از اندازه دارند. ضمن اینکه هیچ حمایتی از قشر مربی آموزشگاه نمیشود و آنها برای تامین قطعات یدکی و تعمیرات خودرو باید از جیب خودشان هزینه کنند.
گزارش بدهید
مسئولان پلیس میگویند: در کشور بیش از 2100 آموزشگاه رانندگی فعال است که اکثر آنها آموزشگاه پایه سوم هستند. ما بر تمام این آموزشگاهها نظارت داریم و به شکل محسوس و نامحسوس اقدامات آنان و نحوه آموزش و امتحانات را رصد میکنیم.
برخی آموزشگاههای رانندگی دچار زوال شرایط میشوند، بهعنوانمثال اگر شرایط آموزشگاه تغییر کرده یا خودروهایش فاقد ایمنی است و... جزو زوال شرایط محسوب میشود.برخی آموزشگاهها هم متخلف هستند که با هر دو مورد برخورد میشود و اجازه فعالیت به آنها داده نخواهد شد. رئیس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور ناجا در مورد هرگونه تخلف یا اِشکال درآموزشگاهها از شهروندان خواست تا عدم رضایت خود از آموزشگاههای تعلیم رانندگی را از طریق سامانه «1197» اطلاع بدهند. چون تمام پیامها بررسی و در صورت قصور از سوی آموزشگاهها، برابر مقررات با آنها برخورد میشود.