ایرانخودرو در پاسخ به گزارشهای منتشرشده درخصوص سوختگی پای رانندگان در اثر نشت آب رادیاتور بخاری برخی محصولات خود، ۴ عامل «قدیمی بودن تولیدات و کارکرد بالا»، «عدم سرویس و نگهداری مناسب مجموعه بخاری»، «انجام تعمیرات خارج از شبکه نمایندگیهای ایرانخودرو» و «عدم استفاده از ضدیخ و فرسودگی و پوسیدگی مجموعه بخاری خودروها» را از عوامل اصلی بروز این سوانح برشمرده است.
ایرانخودرو عنوان کرده است: «در طراحی سیستم بخاری خودرو، قطعه رادیاتور بخاری در مجموعه کنسول میانی خودرو جزئی از سیستم تهویه مطبوع داخلی خودرو محسوب میشود که این طراحی مجموعه و اتصالات و محافظ آن از سوی شرکت پژو فرانسه صورت پذیرفته و تاکنون در این مجموعه و فرآیند مونتاژ آن از ابتدای تولید خودرو پژو۲۰۶ و در ادامه ۲۰۷ هیچگونه تغییری صورت نگرفته و مانند طرح پژویی و با کاور محافظ در محصول ۲۰۷ درحال تولید است.»
این شرکت افزوده است: «در طراحی بهکاررفته، قطعه رادیاتور بخاری به همراه فنها، لولهها، اتصالات آن و سایر متعلقات در یک مجموعه تجمیع شده است.»
الزامات مهم در حفظ و نگهداری خودرو
یکی از الزامات مهم در حفظ و نگهداری خودرو، استفاده از محلول آب و ضد یخ به نسبت تعریفشده در سیستم خنککاری است که لازم است مطابق دفترچه راهنمای خودرو از سوی مشتریان در طول زمان استفاده از خودرو رعایت شود.
رعایت این الزامات از ایجاد رسوبات در این سیستم جلوگیری کرده و بیتوجهی به این الزامات نیز میتواند سبب تخریب قطعات مجموعههای داخلی نظیر اورینگها و گرفتگی و خوردگی راهگاههای رادیاتور شده و موجب ضرورت تعمیرات در این ناحیه میشود. ضرورت رعایت این نکات در دفترچه راهنمای خودرو که هنگام تحویل خودرو در اختیار مالک قرار میگیرد بهصراحت عنوان شده است.
انطباق کیفیت قطعه با استاندارد تعریفشده
ایرانخودرو در ارتباط با انطباق کیفیت قطعه با استاندارد نیز عنوان کرده است: «براساس نتایج آزمونهای دورهای صورتگرفته بر روی نمونه قطعات شبکه بخاری گروه ۲۰۶ و ۲۰۷، همواره طرح آزمون رادیاتور بخاری این گروه از محصولات ایرانخودرو به میزان بالاتر از استاندارد تعریفشده پاس شده که موید انطباق کیفیت قطعه با استاندارد و طرح آزمون خاص خود بوده و هیچگونه مغایرتی در کیفیت قطعه وجود نداشته است. تمامی این آزمونها در آزمایشگاههای معتبر که دارای گواهینامه ISO/IEC۱۷۰۲۵ هستند، صورت گرفته است.
ضرورت توجه به علایم هشدار در نمایشگر خودرو
همچنین در سازوکارهای کنترلی خودرو، بهمنظور اطمینان از عملکرد موتور در شرایط بالا رفتن دمای آب در زمان عدم کارکرد صحیح قطعات موتور، هشدارهای لازم از طریق علایم در نمایشگر خودرو ظاهر میشود و بنابراین ضروری است در صورت هشدار خودرو، راننده به علایم هشداردهنده توجه کرده و نسبت به توقف خودرو و درخواست امداد از شبکه خدماتی ایرانخودرو اقدام کند.
وجوه اشتراک خودروهای دچار ترکیدگی لوله اتصالات بخاری
بررسی خودروهایی که راننده آن به دلیل ترکیدگی لوله اتصالات بخاری دچار سانحه و آسیبدیدگی شده است، نشان میدهد؛ این خودروها دارای وجوه اشتراکی ازجمله تولیدات دهه ۹۰ ایرانخودرو و کارکرد بالا و بعضا بالاتر از سن ابلاغی در قانون خودروهای فرسوده بودهاند و تعمیرات و تعویض قطعات سیستم بخاری و خنککاری موتور آنها در خارج از شبکه نمایندگیهای ایرانخودرو و توسط تعمیرکاران متفرقه، طی ماههای قبل از وقوع سانحه صورت گرفته است.
عدم نصب صحیح عایق حرارتی محافظ بر روی مجموعه بخاری پس از تعمیرات صورتگرفته در تعمیرگاههای متفرقه در برخی موارد و عدم مراجعه خودروهای مذکور به شبکه خدمات پس از فروش برای سرویس دورهای مطابق دفترچه راهنما و همچنین نگهداری نادرست خودرو و استفاده نکردن از محلول ضدیخ و در نتیجه فرسودگی و پوسیدگی به سبب کارکرد بالای خودرو نیز در موارد مشاهده شده در بروز سانحه موثر بوده است.
بر این اساس ضروری است، مالکان تمامی خودروها ضمن رعایت اصول ایمنی و نگهداری خودرو، نسبت به سرویس و تعمیر مجموعه بخاری در شبکه خدماتی خودروساز اقدام کنند تا از هرگونه حادثه ناشی از تعمیر و نگهداری نادرست این مجموعه جلوگیری شود.
تفاوت سیستم خنککاری مدار باز و بسته خودرو
برخی خوانندگان اهل فن «دنیایخودرو» نیز این موضوع را از منظر نوع سیستمهای خنککاری که در خودرو استفاده میشود، بررسی کرده و نظرات فنی خود را در این باره برای ما ارسال داشتهاند.
در این خصوص باید گفت؛ سیستم خنککاری مداربسته نیز در صورت سرویس و نگهداری صحیح، در خروجی نهایی خود تفاوتی با سیستم خنککاری مدار باز ندارد. البته این مدارهای باز و بسته از نظر ویژگیهایی مانند رسوبگذاری، مصرف آب، قیمت، مصرف انرژی، تعمیرات، رسیدگی و... تفاوتهایی باهم دارند اما از نظر قطعات مشابه هم هستند، با این تفاوت که در سیستم مداربسته رادیاتور ارتفاع کوتاهتری دارد، اما در مدار باز رادیاتور بالاترین قطعه در سیستم است و به همین دلیل، نیاز به هوا گیری وجود ندارد. اما در سیستمهای مداربسته به دلیل پایین بودن رادیاتور حتما باید سرویس هواگیری انجام شود، به ویژه آنکه در سیستم خنککاری مداربسته از همان مخزن انبساط برای ذخیره ماده خنککننده استفاده شده است و مانند سیستم مدار باز، مخزن دخیره جداگانه برای مایع خنککننده درون آب وجود ندارد.
اما خوشبختانه در محصولات جدید ایرانخودرو که از موتور XU۷ پلاس استفاده میکنند، سیستم خنککاری جدید طراحی و ساخته شده و با اضافهشدن منبع انبساط مجزا، هواگیری سیستم خنککاری مشابه موتورهای TU۵ و EF۷ بهطور اتوماتیک انجام میشود. همچنین در موتور XU۷ پلاس از واشر سرسیلندر مشابه موتور XU۷ دوگانهسوز استفاده شده که دارای بهبود کیفی است و احتمال سوختن واشر سرسیلندر را به حداقل میرساند.