با نزدیک‌شدن به روزهای پایانی سال، تازه‌ترین آمارهای منتشرشده ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان از آن دارد که وضعیت تولید خودروهای تجاری به‌ویژه در بخش باری‌ها چندان مطلوب نیست و همچنان با فراز و نشیب‌هایی همراه است که می‌تواند کار را برای این صنعت در سال‌های آینده سخت‌تر کند. افت تولید خودروهای باری سنگین و نیمه‌سنگین در شرایطی که کشور بیش از همیشه به این خودروها نیاز دارد، بحرانی است که ناوگان خودروهای تجاری و حمل‌ونقل عمومی را در سال‌های پیش‌رو با چالش همراه خواهد کرد؛ شرایطی که نه‌تنها خودروسازان بخش خصوصی را درگیر کرده، بلکه دولتی‌ها را هم تحت تاثیر قرار داده است. آمارها در مجموع نشان از آن دارد که حال صنعت خودروهای باری کشور خوشایند نیست و نمی‌توان انتظار چندانی از این صنعت برای نوسازی ناوگان خودروهای تجاری داشت.
افت تولید ماهانه خودروهای تجاری به وانت‌ها رسید
وانت‌ها با آن‌که از اقبال خوبی در بازار داخلی کشور برخوردارند، اما در بهمن‌ماه سال جاری در مقایسه با آن‌چه در مدت مشابه سال گذشته اتفاق افتاده است، با کاهش تولید همراه هستند. براساس تازه‌ترین آماری که در خصوص تولید ۱۱ماهه خودروسازان کشور از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر شده، تولید این خودروها در بهمن‌ماه سال جاری در مقایسه بهمن‌ماه سال گذشته ۰.۶درصد کاهش داشته و از رقم ۱۶هزار و ۴۴۲ دستگاه به ۱۶هزار و ۳۴۷ دستگاه رسیده است. با این‌حال، درمجموع تولید انواع وانت در کشور تا پایان یازدهمین‌ماه از سال جاری با رشد ۴.۶ درصدی همراه بوده و از رقم ۱۵۱هزار و ۸۰۴ دستگاه سال گذشته به ۱۵۸هزار و ۸۲۴ دستگاه سال جاری رسیده است.
کاهش ۴۰درصدی تولید کامیون و کشنده تا پایان بهمن‌ماه
بخش دیگری از این گزارش نشان می‌دهد تولید خودروهای سنگین باری تجاری نیز با آن‌که به‌طور کلی در سال جاری کاهشی بوده، اما در بهمن‌ماه با رشد نسبتا خوب ۱۸.۷درصدی همراه شده و خودروسازان در این بخش توانسته‌اند از رقم ۲هزار و۷۳۷ دستگاهی در بهمن‌ماه سال گذشته به ۳هزار و ۲۴۹ دستگاه در سال جاری برسند. با این حال آمار تجمیعی تا پایان یازده ماه سال جاری نشان از آن‌دارد که تولید انواع کامیونت، کامیون و کشنده در میان خودروسازان داخلی از ۳۳هزار و ۱۸۶ دستگاه سال گذشته، امسال به ۱۹هزار و ۹۸۳ دستگاه رسیده و افت ۳۹.۸ درصدی را برای این تولیدکنندگان به ثبت رسانده است.
کاهش ۵۰درصدی خصوصی‌ها در تولید وانت
در بخش باری‌های سبک به نظر می‌رسد؛ بخش دولتی بر بازار سلطه پیدا کرده و سهم خصوصی‌ها در تولید این خودروها چندان چشمگیر نیست. براساس آن‌چه در این گزارش منتشر شده؛ تنها ۲هزار و ۵۵۹ دستگاه از تولید وانت در بهمن‌ماه سال جاری مربوط به تولیدکنندگان بخش‌خصوصی بوده که در مقایسه با تولید ۳هزار و ۲۰۳ دستگاهی سال گذشته آن‌ها با کاهش ۲۰.۱درصدی همراه شده است. آمار تجمیعی از تولید وانت در میان خصوصی ها نیز حاکی از آن است که تقریبا یک‌دهم تولیدات این بخش در یازده ماه یعنی معادل ۱۵هزار و ۳۶۳ دستگاه در اختیار خصوصی‌ها بوده که در مقایسه با آمار ۳۰هزار و ۶۷۷ دستگاهی آن‌ها در سال گذشته با کاهش ۴۹.۹ درصدی مواجه شده است.
افزایش تولید ۸۰درصدی خصوصی‌ها در بخش باری‌های سنگین
سهم خصوصی‌ها از تولید انواع باری‌های سنگین و نیمه‌سنگین نیز در بهمن‌ماه سال جاری حدود ۲هزار و ۴۱۸ دستگاه بوده که نسبت به یک‌هزار و ۳۳۸ دستگاه کامیونت، کامیون و کشنده تولیدشده در ماه مشابه سال گذشته توسط این بخش، رشد ۸۰.۷ درصدی را نشان می‌دهد. با این‌حال، در مجموع یازده ماه سال جاری، تجاری‌سازان خصوصی تنها ۱۲هزار و ۶۰۴ دستگاه از این خودروها را تولید و روانه بازار کرده‌اند که در مقایسه با آمار ۲۰هزار و ۳۶۴ دستگاهی این بخش کاهش ۳.۸ درصدی را نشان می‌دهد.
رشد چشمگیر خودروسازان دولتی در تولید وانت
دو خودروساز بخش دولتی اما براساس گزارش جدید وزارت صمت، بیشترین سهم تولید تجاری‌ها را در بخش وانت‌ها به دست آورده‌اند. بر این اساس، گروه خودروسازی سایپا در بهمن‌ماه امسال ۱۰هزار و ۷۶۴ دستگاه وانت را در حالی تولید کرده که در مقایسه با آمار ۱۱هزار و ۱۴۲ دستگاهی سال گذشته کاهش ۳.۴درصدی را ثبت کرده است.
سهم تولید سایپا از این بخش در یازده ماه نیز ۱۱۳هزار و ۷۴۷ دستگاه بوده که نسبت به ۱۰۰هزار و ۲۰۸ دستگاه وانت تولید شده است در سال گذشته رشد ۱۳.۵درصدی را نشان می‌دهد. گروه خودروسازی ایران‌خودرو نیز در بهمن سال گذشته ۲هزار و ۹۷ دستگاه وانت تولید کرد که با رشد ۴۴.۲ درصدی در ماه مشابه سال جاری این رقم به ۳ هزار و ۲۴ دستگاه رسیده است. آمار کلی تولید این خودروها در ایران‌خودرو نیز طی ۱۱ماهه امسال ۲۹هزار و ۷۱۴ دستگاه بوده که در مقایسه با ۲۰هزار و ۹۱۹ دستگاه سال قبل ۴۲ درصد رشد داشته است.
کاهش همه‌جانبه تولید باری‌های سنگین و نیمه‌سنگین در میان دولتی‌ها
همین آمارها از سوی دیگر نشان می‌دهند که تولید باری‌های سنگین و نیمه‌سنگین در خودروسازی سایپا چه در بهمن‌ماه و چه در یازده ماه سال جاری با کاهش همراه بوده و به ترتیب افت ۴۳.۶ و ۶۴.۹ درصدی را ثبت کرده است. بر این اساس، گروه سایپا در بهمن‌ماه امسال ۷۵ دستگاه انواع کامیونت، کامیون و کشنده را تولید کرده که این رقم در سال گذشته ۱۳۳ دستگاه بوده است. آمار تجمیعی نیز نشان از آن دارد که این گروه خودروسازی آمار تولید ۱۱ماهه سال گذشته را از رقم یک‌هزار و ۹۲۴ دستگاه به ۶۷۶ دستگاه در سال جاری رسانده است.
گروه خودروسازی ایران‌خودرو نیز تولید یک‌هزار و ۲۶۶ دستگاهی این خودروها را با کاهش ۴۰.۳ درصدی به ۷۵۶ دستگاه در بهمن‌ماه سال جاری رسانده است. درمجموع از ابتدای سال تا پایان بهمن‌ماه نیز این خودروسازی ۶هزار و ۷۰۳ دستگاه از انواع باری‌های سنگین و نیمه‌سنگین را تولید کرده که در مقایسه با رقم ۱۰ هزار و ۸۹۸ دستگاهی سال گذشته افت ۳۸.۵ درصدی را ثبت کرده است.
