در این میان، شرکت آرین دیزل طی بیش از یک دهه فعالیت، از واردکننده‌ای نوپا به‌یکی از بازیگران موثر در تولید و عرضه کامیونت‌ها و کامیون‌های سنگین تبدیل شده است. این شرکت با بهره‌گیری از استراتژی‌های هدفمند و شناخت دقیق نیازهای بازار، جایگاهی مناسب در صنعت حمل‌ونقل کشور به‌دست آورده است. با این حال، مسیر پیش روی آرین دیزل همچنان با موانعی همراه است که باید برنامه‌ریزی‌ها از سوی مدیران ارشد این خودروساز مورد بازبینی و تغییر قرار گیرد.
آغاز راه؛ از واردات کامیونت JAC تا مونتاژ کشنده
آرین دیزل فعالیت خود را در سال ۱۳۹۰ با تمرکز بر واردات کامیونت‌های برند JAC چین آغاز کرد. در آن زمان، بازار خودروهای تجاری ایران در رده سبک تحت سلطه محصولات قدیمی داخلی و برندهای مطرح آسیایی بود و ورود یک برند ناشناخته چینی، تصمیمی پرریسک به‌شمار می‌رفت. با این حال، کامیونت‌های JAC به‌دلیل قیمت مناسب و عملکرد قابل قبول، به‌تدریج مورد اقبال رانندگان و کسب‌وکارهای کوچک قرار گرفتند. این موفقیت اولیه، آرین دیزل را به‌سوی توسعه فعالیت‌هایش سوق داد. در سال ۱۳۹۲، این شرکت با تاسیس کارخانه‌ای در شهر خمین، به‌دنبال تولید رفت و این قدم مقدمه‌ای بر کسب سهم بازار بیشتر برای این برند شد.
گسترش سبد محصولات با بهره‌گیری از خوشنامی خودروهای سواری
در ادامه مسیر رشد، آرین دیزل با امضای قرارداد همکاری با برند SHACMAN چین، وارد حوزه خودروهای سنگین شد و کشنده‌های برند «شکموتو» را به‌بازار معرفی کرد. مدل X۵۰۰۰ شکموتو در سه نسخه کشنده، باری و کمپرسی نسبت به‌سایر رقبای چینی عملکرد تا حدودی بهتری را از خود به‌نمایش گذاشته؛ چراکه سایر رقبای شکموتو از موتور کامینز ساخت چونگ کینگ و گیربکس ۱۲ سرعته ZF استفاده می‌کنند ولی شکموتو از موتور کامینز ساخت دانگ‌فنگ و گیربکس ۱۸ سرعته اتوماتیک بهره می‌برد و همین مساله سبب شده است عملکرد این مجموعه فنی مشابه کیفیت فنی کشنده KX سایپا دیزل باشد.
در ادامه، آرین دیزل با عرضه ون سانری JAC سبد محصولات خود را گسترش داده تا نیازهای متنوع‌تری از بازار را پوشش دهد، البته که این روزها بازار ون‌ها تعریف چندانی نداشته و آرین دیزل نیز به آن شکل که باید در عرضه سانری موفق عمل نکرده است.
کامیونت‌های JAC نیز با سابقه حضور ۱۳ ساله در بازار ایران شامل مدل‌های N۶۰، N۸۵ و مدل ۱۲ تنی تمام اتوماتیک که در سال ۱۴۰۳ معرفی شد، با دوام بالا و هزینه نگهداری پایین به گزینه‌ای در حمل‌ونقل سبک و نیمه‌سنگین تبدیل شده‌اند.
در جدیدترین رخداد هم آرین دیزل با معرفی مدل شاکمن X۶۰۰۰ تحت برند جدید «لاماری تراکس» در پی تکرار موفقیت شکموتو X۵۰۰۰ است. این شرکت قصد دارد با بهره‌گیری از شهرت برند لاماری در بازار خودروهای سواری، وارد بازار کشنده‌های لوکس و گران‌قیمت چینی شود. هدف آرین دیزل، رقابت مستقیم با کشنده‌هایی مانند بایک X۹ بهمن دیزل است. با توجه به موفقیت نسبی شکموتو X۵۰۰۰، شاکمن X۶۰۰۰ می‌تواند به آرین دیزل این امکان را بدهد که در رقابت با سایر مونتاژکاران داخلی و برندهای چینی، جایگاه خود را در بخش کشنده‌های لوکس تقویت کند.
خدمات پس از فروش؛ نیازمند تقویت
آرین دیزل به اهمیت خدمات پس از فروش در بازار ایران به‌خوبی آگاه است. از این رو، شبکه‌ای از نمایندگی‌ها و مراکز خدماتی در شهرهای بزرگ ایجاد کرده که دسترسی مشتریان به تعمیرات و قطعات یدکی را تسهیل می‌کند. راه‌اندازی خدمات امدادی جاده‌ای شکموتو در سال ۱۴۰۳ نیز ابتکاری ارزشمند برای حمایت از رانندگان در شرایط اضطراری بود. با وجود این، شبکه خدمات این شرکت در مناطق کمتر توسعه‌یافته هنوز به بلوغ کامل نرسیده و گزارش‌هایی از تاخیر در تامین قطعات در این مناطق دریافت شده است که می‌تواند به اعتماد مشتریان آسیب برساند.
شرایط فروش متنوع راهکاری برای جذب مشتری
یکی از مزیت‌های رقابتی آرین دیزل، سیاست شرایط فروش مناسب و پاسخگویی سریع به تعهدات است. در شرایطی که کاهش قدرت خرید مشتریان و افزایش هزینه‌های تولید، بسیاری از فعالان بازار را تحت‌فشار قرار داده، محصولات این شرکت با شرایط عرضه مناسب و قیمت متعادل جای خود را در بازار پیدا کرده‌اند. طرح‌های فروش اقساطی و همکاری با بورس کالا نیز به افزایش دسترسی مشتریان به این محصولات کمک کرده است. البته طی سالیان گذشته شاهد تعویق یا تاخیر در زمان عرضه محصولات این خودروساز به مشتریان نیز بودیم.
موانعی که باید در آرین دیزل رفع شوند
با وجود دستاوردها، آرین دیزل با چالش‌های قابل توجهی نیز مواجه است. وابستگی به تامین قطعات و فناوری از چین، یکی از نقاط آسیب‌پذیر این شرکت به‌شمار می‌رود. هرچند JAC و SHACMAN برندهایی معتبر هستند، اما هرگونه اختلال در زنجیره‌تامین، مانند مشکلات اقتصادی در روابط با چین، می‌تواند تولید و خدمات این شرکت را مختل کند. از این رو، تسریع در بومی‌سازی قطعات و سرمایه‌گذاری برای حرکت از مونتاژکاری به‌تولید باید در اولویت قرار گیرد.
رقابت در بازار نیز از دیگر موانع پیش روی آرین دیزل است. شرکت‌های بزرگی مانند ایران‌خودرو دیزل و سایپا دیزل، با شبکه توزیع گسترده و سابقه طولانی، همچنان بخش عمده‌ای از بازار را در اختیار دارند. همچنین بازیگران بخش خصوصی نظیر بهمن دیزل با محصولات متنوع و خدمات قوی، فشار رقابتی را افزایش داده‌اند.
تحقیق و توسعه فراموش شده است
با نگاهی به آینده بازار خودروهای کاروتجاری در کشور، آرین دیزل در موقعیتی حساس قرار دارد. این شرکت با هدف‌گذاری برای کسب ۴۰ درصد از بازار کامیون‌های سنگین تا پایان سال ۱۴۰۴، جاه‌طلبی خود را به‌نمایش گذاشته است. به نظر می‌رسد برای دستیابی به این هدف نخست تاکید بیشتری برای خدمات پس از فروش و افزایش ضریب نفوذ آن صورت بگیرد و در گام بعدی تلاش شود محصولات مونتاژی با تطبیق‌پذیری بیشتری نسبت به‌شرایط سوخت، آب و هوا، جاده و رانندگان روانه بازار شوند.
متاسفانه در اغلب شرکت‌های کار و تجاری شاهدیم که در بخش تحقیق و توسعه تلاش جدی صورت نگرفته و با شرایط تحریم شرکت‌ها تنها به‌دنبال مونتاژ سطحی محصولات چینی هستند؛ بدون آن‌که از شریک تجاری خود بخواهند تا ایرادات و مشکلات محصولاتشان در بازار کشورمان رفع شود. در گام نهایی نیز بحث تعمیق داخلی‌سازی با شرط حفظ کیفیت می‌تواند به اقتصادی شدن قیمت محصولات، افزایش تقاضا و به‌دنبال آن افزایش تیراژ آرین دیزل کمک کند.
تثبیت جایگاه نیازمند سرمایه‌گذاری
آرین دیزل در حال حاضر شرکتی است که با برنامه‌ریزی، از یک واردکننده ساده به تولیدکننده‌ای تاثیرگذار تبدیل شده است. عرضه محصولات با کیفیت و خدمات پس از فروش رو به رشد، نشانه‌هایی از پتانسیل بالای این شرکت برای ایفای نقشی بزرگ‌تر در صنعت حمل‌ونقل ایران هستند. با این حال، موفقیت پایدار آن به‌توانایی‌اش در غلبه بر چالش‌های موجود، از جمله وابستگی به تامین خارجی، رقابت فزاینده و محدودیت‌های اقتصادی بستگی دارد. آرین دیزل تاکنون با تاکید بر بازاریابی دقیق مسیر قابل قبولی را پیموده، اما برای تثبیت جایگاه خود اکنون وقت آن رسیده که در بحث زیرساخت فنی و مجموعه تولید سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهد.
